اخلاق/ حقوق؛ خوانش هرمنوتیک دو نهاد اجتماعی

در مطالعات بنیادین حقوقی ، در باب چیستی مفهوم قانون، منابع متعددی وجود دارد. در نظریات موجودی که مفهوم قانون را صورتبندی می کنند، دو خط اصلی وجود دارد؛ یکی گروهی که قانون را مطلقا برساخت جامعه می دانند و مبنای ارتباط با قانون خودانگیخته را بر تابعیت می گذارند.گروه دیگر اما قانون را فراتر از عرف می دانند و از نقش دولت در ساختار نظام حقوق سخن می گویند.طیف های میانه ای هم هستند که اشاره به آنها خارج از مجال است .این مقاله نه در مقام ورود نظری به رویکردهای موجود به قانون و نظام حقوقی است و نه در مقام ارزیابی این نظریات است .مساله ی مقاله ی پیش رو را باید در ارائه ی دورنمایی از نسبت هرمنوتیک ۲ میان حقوق و اخلاق جست ؛ آنچه بدیهی است ، آن است که نهاد حقوق در پیوند وثیق با جامعه ی خود است ؛ ۳ همچنان که اخلاق نیز پیوند عمیقی با زیست جاری در هر جامعه دارد. در اینجا پرسشی مطرح می شود مبنی بر این که تفاوت این دو پیوند چیست ؟ اگر جامعه را یک ماهیت پویا تصور کنیم ، میان اخلاق و حقوق، به عنوان دو نهاد، که هردو به نحوی انعکاسی از جامعه هستند، چه نسبتی برقرار است ؟