سنجش و ارزیابی مولفه های پایداری شهری با رویکرد شاخص های محیط زیستی با استفاده از تکنیک های MCDM

شهرنشینی و توسعه شهری بدون شک یکی از عمیق ترین جنبه های تمدن جدید است که از عوامل مهم و اصلی تغییر محیط می باشد، به طوری که از سال ۱۹۶۰ به بعد برنامه ریزان شهری متوجه می شوند که محیط طبیعی سازمان پیچیده ای از فرآیندهای مختلف با قوانین مخصوص به خود می باشد و هر آینه به هم زدن این تعادل، خطراتی در زمینه حیات بشر به دنبال خواهد داشت.لذا جهت بررسی پایداری هر شهر یا منطقه توجه به شرایط و ویژگی های منطقه ضروری به نظر می رسد.شهرستان زاهدان یکی از پرتحول ترین شهرهای کشور در چند دهه اخیر از نظر جمعیتی بوده و از سوی دیگر درمدت کوتاهی به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده است.با مقایسه ی آخرین سرشماری کشوری مربوط به سال ۱۳۹۵، با سرشماری سال ۱۳۳۵ متوجه رشد ۳۸/۵ درصدی جمعیت این شهرستان در یک بازه زمانی ۶۰ ساله می شویم.در این پژوهش وضعیت پایداری شهرستان زاهدان با استفاده از مدل های تصمیم گیری ANP فازی و ویکور مورد ارزیابی و مطالعه قرارگرفت و برای انتخاب شاخص ها از تکنیک دلفی استفاده گردید. نهایتا پس از انتخاب شاخص های پایداری مناسب،نتایج بیانگر این مطلب بود که با درنظر گرفتن شرایط موجود و در راستای تحقق پایداری در شهرستان زاهدان، توجه به شاخص های اشتغال،زیرساخت های شهری و امنیت از اهمیت بیشتری برخوردارند. از میان زیرشاخص های مورد بررسی نیز تعداد مراکز بهداشتی درمانی با وزن ۰.۱۱۳۴ رتبه اول، نرخ بیکاری و نرخ سرقت به ترتیب با اوزان ۰.۱۰۰۸ و ۰.۰۹۷۰ رتبه های دوم و سوم را کسب کرده اند. در بررسی شاخص ها نسبت به گزینه ی پایداری و عدم پایداری، نتایج حاکی از عدم پایداری این شهرستان بودند.

کلیدواژه ها:

پایداری شهری ، FANP ، VIKOR ، شهرستان زاهدان