تحلیل معناشناختی توصیفی واژه ی «صحب» در قرآن کریم با رویکرد تطبیقی بر آیه غار

معناشناسی روشی نو پدید برای بررسی و تبیین مفاهیم واژگان وکشف معانی جدید در عرصه ی علوم قرآنی و تفسیراستکه توسط مستشرقانی نظیر ایزوتسو و برخی از محققان اسلامی استخدام شده است. واژه ی «صحب» به همراه مشتقاتش ۹۶ بار در آیات وحی الهی استعمال شده است. یکی از کاربردهای قابل توجه این واژه که منشا مباحث کلامی متعدد بین شیعهو سنی شده در آیه ۴۰ سوره توبه، مشهور به آیه غار می باشد که تعداد زیادی از مفسرین اهل تسنن با استناد به این واژهنوعی فضیلت برای خلیفه اول قایل شده اند. با توجه به گستردگی کاربرد این واژه در قرآن کریم و تزریق مفاهیم ارزشیبه برخی کاربردهای این واژه در مباحث کلامی، شناخت معنای دقیق آن مطابق با مراد الهی در کاربردهای متعدد قرانیضرورت می یابد. لذا پژوهش پیش رو بر اساس روش معناشناسی توصیفی (معنا شناسی همزمانی) به شناسایی معنای اصلیواژه ی «صحب» در کاربردهای مختلف آیات قرآن کریم پرداخته و با عنایت به سیاق کلام ، دسته بندی آیات متحدالموضوع و شناخت حوزه ی معنایی، هاله ای معنایی برای واژه صحب تبیین نموده است. نتایج حاصل از این پژوهشاز این قرار است: واژه ی صحب مشترک معنوی بوده و در دو وجه معنایی معاشر و همراه، مالک و دارنده چیزی به کارمی رود که در قرآن کریم غالبا در معنای اول و گاها در معنای دوم استعمال شده است. لذا این این واژه به خودی خودفاقد هر گونه بار ارزشی می باشد.

کلیدواژه ها:

قرآن کریم ، معناشناسی توصیفی (همزمانی) ، صحب ، مشترک معنوی