کمی سازی معیارهای توانمندی و جذابیت فناوری به کمک مجموعه های فازی(مطالعه موردی: فناوری اطلاعات)

یکی از مهمترین جنبه های سیاستگذاری علم و فناوری، اولویت گذاری فناوری است. الگوی توانمندی -جذابیت در اولویت گذاری و تعیین راهبرد فناوری کاربردهای فراوانی دارد. استخراج معیارهای توانمندی و جذابیت فناوری از آینده نگاری فناوری ممکن است مفاهیمی کیفی به دست دهد که در وهله اول فاقد جنبه عملی به نظر می رسند. از سوی دیگر، مراکز معتبر جهانی آمار شاخص هایی کمی را منتشر می کنند که برخی از آنها را می توان به معیارهای توانمندی /جذابیت نسبت داد. در این صورت، به جای مفاهیم کیفی با کمیت هایی سروکار خواهیم داشت که می توان برخی عملیات ریاضی مانند روش های نظریه مجموعه های فازی را بر آنها اعمال کرد. این کمیت ها را می توان متغیرهایی زبانی محسوب و با فازی سازی از طریق نظر سنجی از خبرگان درباره محدوده مقادیر زبانی، ابهام آنها را برطرف کرد. به این ترتیب، تحلیل مسائل پیچیده اجتماعی و اقتصادی برای سیاستگذاران به مسائل ساده تری مثل تنظیم کمیت های مذکور تقلیل خواهد یافت و روشی برای مدل سازی ریاضی به منظور ابهام زدایی از این کمیت ها به دست می آید. در این مقاله با شناسایی سه معیار برای توانمندی و چهار معیار برای جذابیت فناوری، آنها را متناظر با شاخص هایی در نظر گرفته ایم که عمدتا خروجی روش های اقتصادسنجی بوده،داده هایشان از سوی مراکزی مثل بانک جهانی، مجمع جهانی اقتصاد و... تولید می شوند. پس از تفسیر مقادیر این شاخص ها با نظر سنجی از خبرگان، مجموعه هایی فازی ترسیم شدند که می توان با در اختیار داشتن آنها مسئله اولویت گذاری فناوری را به کمک مجموعه های فازیحل کرد.

کلیدواژه ها:

جذابیت فناوری ، توانمندی فناوری ، فناوری اطلاعات ، کمی سازی معیارها ، متغیر زبانی ، فازی سازی