بررسی جایگاه محراب وتزئینات آن در مساجد ایرانی(نمونه موردی مسجد جامع کبیر نی ریز)

در بناهای مذهبی به ویژه مساجد وجود محراب از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار بودهاست، که جزء برترین عنصر نمادین دین اسلام محسوب می شود. محراب بهترین عنصرمعماری مذهبی است و به عنوان یادگار دوران اسلامی قلمداد می گردد. محرابها به عنواننماد بندی در برابر باری تعالی در معماری اسلامی مساجد دارای انواع تزئینات بوده اند؛ کهدر این زمینه هنرمندان ایرانی محراب را هم عرصه هنر نمایی خود قرار داده تا قبله نمازگزاران خالی از لطافت هنری نماند؛ چرا که آراستن بخش های مختلف مساجد به ویژهمحراب همواره از دغدغه های مهم برای مسلمانان بوده است. در این پژوهش با هدف بررسیجایگاه و ویژگی های محراب، تزئینات وابسته به آن در فرهنگ و معماری ایرانی _ اسلامیو ساخت آن و نقوش بکار رفته در معماری محراب و انواع این شاخصه ی معماری اسلامیپرداخته شده است. این پژوهش در قالب تحلیلی_ توصیفی و شیوه گرد آوری اطلاعات بهروش اسنادی (کتابخانه ای) و مطالعه میدانی نمونه موجود در شهرستان نیریز مسجد جامعکبیر جمع آوری شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد از ابتدای ورورد اسلام به ایران،ساخت مسجد و محراب به همراه تزئینات هندسی و گیاهی، مقرنس ها، سر ستون ها و علاوهبر آن ها استفاده از خطوط نیز در تزئینات مسلمانان رواج داشته است. در سر تا سر ایران اسلامی مساجد با شکوهی به دلیل محرابهای بزرگ و پر تزئین به عنوان شاهکار جهانیشناخته شده اند.

کلیدواژه ها:

مسجد ، محراب ، تزئینات هندسی و گیاهی ، نقوش ، اسلام