بررسی و تحلیل «ماندالا» در معماری سنتی یزد

در معماری فرهنگ های اسلامی طرح های ماندالا دیده می شود. ماندالا (मण्डल) در سنسکریت به معنی دایره وجدولی هندسی است ک بهه عنوان نمادی برای جهان هستی به کار می رود. در معماری سنتی استان یزد، در اغلب اجزامعماری سنتی آن نشانی از ماندالا دیده می شود . مفاهیم توحید و معنویت در تمام مساجد با نقوش زیبای ماندالای ایرانیبه چشم می خورد. از جمله نماد ماندالا در گنبدهای منازل قدیمی و مساجد، نماد ماندالا در فرش های ایرانی، نماد ماندالادر ظروف سفالی میبد، بعضی از صنایع دستی ایرانی، نماد ماندالا در بازارهای قدیمی یزد، نماد ماندالا در دیگر آثار معماریایرانی شامل گنبدهای مدارس دینی سنتی، نماد ماندالا در باغ قدیمی دولت آباد و باغ خهان و... وقتی که از آسمان به آننگرسته شود به وضوع قابل دیدن است. نماد ماندالا حتی در بعضی از طرح های قالیچه ها و تابلو های نقاشی و حتی دربرخی طرح های ترمم قابل مشاهده است. در اکثر هنرهای تجسمی یزد، جایی نیست کم این نماد معنوی تکرار نشده باشد.مقاله حاضر تلاش دارد تا برخی از مصادیق و نشانه های ماندالا را در معماری سنتی شهر یزد ارائه دهد و تحلیل کند.

کلیدواژه ها:

معماری سنتی ، دایره ، ماندالا ، هنرهای تجسمی