تعهدات دولت ها در زمینه اعمال تبعیض مثبتدر حمایت از حقوق کودکان کار

زمینه و هدف: مسئله ی کار کودک یکی از نقاط حساس در نظام حقوق کودک است، یعنی بازشناسی این که در حقوق کودک چه مواردی را به عنوان کار کودک و چه مواردی به عنوان بهره کشی یا کار خوب یا کار بد می دانیم، حائز اهمیت است. کار کودکان بنا بر غلبه ای که در بیشتر موارد وجود دارد در واقع نوعی بهره کشی از این کودکان محسوب می گردد و کار کودکان هرچند با مضمون فعالیت و شرایط کودکان کار و خیابان قرین است اما یکسان نیست. در اسناد زیادی به مفهوم کار کودک پرداخته شده و در نظام حقوقی ایران نیزکارکردن کودکان تا ۱۵ سالگی - سنی که قانون کار تعیین نموده است - ممنوع است. آنچه به عنوان کار کودک در اذهان تجلی عینی دارد، پدیده ی بهره کشی از کودکان زیر سنین ۱۵ سال در خیابان ها است و اغلب این کودکان مورد سو استفاده قرار می گیرند و در پوشش ساماندهی از دسترنج کودکان استفاده می شود. از منظر حقوقی و تحلیلی، هیچ افتراقی میان کودکان کار و خیابان و دیگر کودکان وجود ندارد و آنها هم از حق بر آموزش، حق بر سلامت، حق بر بازی، شادی و سرگرمی و تفریح، حق بر بهداشت و بهره مندی از حمایت مانند سایر کودکان برخوردار هستند اما در منظومه حقوقی یک مفهومی وجود دارد به عنوان تبعیض مثبت و به نظر می رسد این کودکان باتوجه به موقعیت آسیب پذیر و آسیب زا می بایست مورد حمایت مضاعف قرار گیرند و دولت ها متعهد هستند تا مطابق با کنوانسیون حقوق کودک ملل متحد از آنان حمایت ویژه ای نمایند. حال این پرسش قابل طرح است که تعهدات دولت ها در زمینه ی اعمال تبعیض مثبت در حمایت از حقوق کودکان کار چگونه قابل تحلیل است؟روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع پژوهش، توصیفی تحلیلی است که با استفاده از منابع کتابخانه ای و بررسی طیف وسیعی از اسنادو رویه ها و سایر آثار پژوهشی، مطالب، جمع آوری و تحلیل شده اند. یافته ها و نتایج: کودکان کار و خیابان با زنجیره ی تسلسل وار از نقض حقوق بنیادین خود مواجه هستند و این کودکان ممکن است در معرض خشونت های متعددی از جمله خشونت های کلامی ،رفتاری، فیزیکی حتی خشونت های جنسی و تعدی و تجاوز قرار گیرند همچنین ممکن است حق بر آموزش، سلامت و... این کودکان مورد خدشه قرار گیرد. دولت ها متعهد هستند تا سلسله ای از اقدامات حمایتی متعدد و گسترده ای را از این کودکان انجام دهد. جمهوری اسلامی ایران نیز عضو این کنوانسیون است و همچنین بر اساس موازین شرعی، تعهد برای دولت ایران وجود دارد که در قبال تعهدات کنوانسیون حقوق کودک ایفای حق انجام دهد.

کلیدواژه ها:

دولت ها ، تعهدات ، تبعیض مثبت ، کودک کار