پادشاه آرمانی از منظر نثر عقدالعلی للموقف الاعلی (بر مبنای ویژگی های شهریار آرمانی ولفگانگ کناوت)

عقدالعلی للموقف الاعلی، نخستین اثر تاریخ نویسی و وقایع نگاری کرمان همزمان با فروپاشی حکومت سلجوقیان بر کرمان است که افضل الدین ابوحامد احمد بن حامد کرمانی، نگارندهء این اثر ارزشمند کوشیده است در این کتاب، گامی فراتر از تاریخ نگاری صرف نهاده و با رویکردی مبتنی بر پند و اندرز و نثری آکنده از حکمت، اخلاق و تهذیب؛ فضایل یک پادشاه آرمانی را برای حاکم وقت کرمان یعنی ملک دینار، تشریح نماید. اگرچه تاکنون راجع به ویژگی های سبکی نثر این کتاب، پژوهش هایی انجام شده است اما نوشتار حاضر با بهره گیری از روش مطالعات تاریخی و بر اساس تقسیم بندی های ولفگانگ کناوت از ویژگی ها و صفات شهریار آرمانی، به وجهی دیگر از نثر مزبور یعنی جنبهء اندرزنامه ای آن پرداخته است. در همین راستا پرسش اصلی نوشتار حاضر عبارت از این است که از منظر نثر عقدالعلی للموقف الاعلی یک پادشاه چگونه می تواند به پادشاهی آرمانی مبدل گردد و چرا صاحب کتاب مزبور اقدام به نگارش اثری با این مضمون کرده است؟ یافته های پژوهش نشانگر آن است که افضل الدین ابوحامد کرمانی با توجه به آشنایی اش با بسیاری از متون ادبی، تاریخی و اندرزنامه ای و تسلطش بر سنت های ایرانی و ارزش های اسلامی، ویژگی ها و فضائل یک پادشاه آرمانی را در عقدالعلی للموقف الاعلی به تصویر کشانیده و بر آن است تا بدین ترتیب با هدایت ملک دینار، حاکم وقت کرمان؛ ثبات، امنیت و رونق از دست رفتهء کرمان با بازگرداند.

کلیدواژه ها:

عقدالعلی للموقف الاعلی ، پادشاه آرمانی ، افضل الدین کرمانی ، اندرزنامه ، ولفگانگ کناوت