واکاوی تطبیقی چشم انداز در داستانهای تالیفی و ترجمه ای دهه های ۸۰ و ۹۰ گروه سنی ب و ج براساس دیدگاه ماریا نیکولایوا

چشم اندازیکی از عناصر مهم در ساختار روایی داستان کودک و نوجوان است و می تواند بر عناصر دیگر داستان تاثیر گذارد و در موفقیت اثر نقش به سزایی دارد. این پژوهش ، به مقایسه عنصر چشم انداز از دیدگاه ماریا نیکولایوا در داستانهای تالیفی و ترجمه ای گروه سنی ب و ج، و بررسی تطبیقی ویژگی های مسبب جلب مخاطب در این داستانها می پردازد تا علت اقبال داستانها ی ترجمه ای نسبت به داستانهای تالیفی در جذب مخاطب را از این دیدگاه دریابد. در این پژوهش ، دادهها ابتدا به روش اسنادی و کتابخانه ای، از مطالعه و استخراج مجموعه ای از ویژگی ها ی چشم انداز داستانهای پنجاه جلد کتاب (۳۰ جلد ترجمه ای و ۲۰ جلد تالیفی ) از پرفروشترین کتابهای داستان کودک و نوجوان، منتشرشده در بازه زمانی سالهای ۹۵-۸۵ گردآوری و طبقه بندی شد. آنگاه با به دست آوردن مقدار عددی متغیرهای بررسیشده در چشم انداز، تحلیل محتوای کیفی بر پایه نظریه ماریا نیکولایوا صورت گرفت .یافته ها نشان می دهد، در هر دو نوع داستان (تالیفی و ترجمه ای) بیشتر داستانها تنهایک راوی داشته اند و داستانها بیشتر به شیوه برونداستانی روایت شدهاست ؛ اما در داستانهای ترجمه ای با نسبت ۸۰ به ۶۵ درصد در مقایسه با داستانهای تالیفی ، بیشتر از این شیوه استفاده شدهاست . بیشتر داستانها به صورت نقل قول مستقیم روایت شدهاست اما نسبت داستانهای تالیفی به داستانهای ترجمه ای ۸۵ درصد به ۸۰ درصد است . نسبت شخصیت های کانونساز داستانهای ترجمه ای در مقایسه با داستانهای تالیفی ۷/۷۶ درصد به ۴۵ درصد است و نشان می دهد که در داستانهای ترجمه ای به شخصیت کانونساز نسبت به تالیفی بیشتر توجه شده است و کانون روایت به کودک تعلق دارد. هرچند راوی رویدادها را روایت می کند ولی همیشه کانون روایت به او تعلق ندارد؛ در داستانهای ترجمه ای در مقایسه با داستانها ی تالیفی به نسبت ۶۰ درصد به ۳۵ درصد به این مساله بیشتر توجه شدهاست .یافته های حاصل از تطبیق نتایج نشانمی دهند که کتابهای داستانی ترجمه ای نسبت به کتابهای تالیفی ، به سبب رعایت بیشتر عوامل موثر در بحث چشم انداز، به عنوان بخشی از اسباب گرایش کودکان و نوجوانان، در جذب مخاطبان خود موفق تر بودهاند. بدین ترتیب ، داستانها ی ترجمه ای در مقایسه با تالیفی در جذب مخاطبان خود موفق تر بوده اند.

کلیدواژه ها:

چشم انداز ، واکاوی تطبیقی ، داستانهای تالیفی و ترجمه ای ، گروه سنی ب و ج ، ماریا نیکولایوا