شناسایی بافت های ناکارآمد شهری براساس رویکرد بازآفرینی پایدار (نمونه موردی: بافت ناکارآمد شهر فنوج)

رشد بی رویه و شتابان شهرنشینی و شهرگرایی مشکلات زیادی را به همراه داشته است یکی از این مشکلات عمده، وجود بافت های ناکارآمد شهری است؛ یعنی پهنه هایی از فضاهای شهری که در مقایسه با سایر پهنه های شهر از جریان توسعه و چرخه تکاملی حیات عقب افتاده اند و به کانون مشکلات و نارسایی های شهری تبدیل شده اند. در سال های اخیر رویکرد بازآفرینی شهری به عنوان رویکردی متاخر در حوزه مرمت، برای حل مشکلات بافت های ناکارآمد شهری مطرح شده است. برای رسیدن به بازآفرینی باید توسعه پایدار شهری مدنظر قرار بگیرد؛ از این رو رویکرد بازآفرینی پایدار شهری با در نظر گرفتن همه ابعاد، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی به بافت دیدگاهی، جامع یکپارچه و پایدار برای بهبود وضعیت کالبدی اجتماعی و زیست محیطی بافت های ناکارآمد دارد. پژوهش حاضر با شناخت عوامل موثر بر ناکارآمدی بافت های شهری و ارزیابی میزان پایداری و ناپایداری در بافت ناکارآمد شهر فنوج و به روش کیفی کمی انجام گرفته است. در بخش اول پژوهش کیفی داده های پژوهش با مطالعه مبانی نظری و ادبیات پژوهش معیارها و شاخص های موثر بر بازآفرینی پایدار برمبنای رویکرد منتخب پژوهش شناسایی شدند در بخش دوم پژوهش (کمی نیز به روش AHP شاخص های ناکارآمدی در نرم افزار Expert Choice تحلیل شدند و سپس در نرم افزار GIS نقشه های مورد نظر تهیه شدند. عوامل متعددی در بازآفرینی پایدار بافته ای ناکارآمد شهری دخیل هستند؛ از این رو در مطالعات کیفی پژوهش با بررسی لایه لایه ای مسئله بافت های ناکارآمد شهری بررسی شده است. بنابراین رویکرد بازآفرینی شهری پایدار به دلیل چشم انداز جامع و یکپارچه خود می تواند نسخه مناسبی برای مداخله در این بافت ها باشد.

کلیدواژه ها:

بازآفرینی شهری ، بافت های ناکارآمد ، پایداری ، شهر فنوج