چالش های تنوع زیستی و ذخایر ژنتیک در ایران

تنوع زیستی با مجموعه ای از چالش ها روبرو است که مدیریت آن را دشوار می سازد. پژوهش حاضر با هدف بررسی چالش های مدیریت تنوع زیستی و ذخایر ژنتیکی صورت گرفت. امروزه افزایش روز افزون جمعیتt توسعه فعالیت های اقتصادی و بهره برداری های گسترده از منابع طبیعی موجب تخریب سرزمین و کاهش چشمگیر تنوع زیستی شده است، بطوریکه بسیاری از زیستگاه های گیاهی و جانوری را دچار آشفتگی کرده و در معرض زوال قرار داده است. همچنین فشار بر زمین های کشاورزی در جهت تولید غذای بیشتر و تغییر کاربری زمین های غیر کشاورزی به کشاورزی موجبات افزایش تهدیدات علیه تنوع زیستی موجود در جهان فراهم شده است. از این رو تامین غذای جمعیت رو به رشد جهان در عین حفاظت از تنوع زیستی یک چالش مهم در جهان امروز است. ایران بعنوان یکی از کشورهای با تنوع ژنتیکی بالا در مرکز توسعه و تکامل کشاورزی قرار گرفته و بسیاری از گونه های مهم کشاورزی از این ناحیه منشا گرفته اند. حفظ و نگهداری و بهره برداری پایدار از این منابع با ارزش پشتوانه حفظ منابع و پایداری تولید محصولات کشاورزی است. با وجود تلاش ها و اقدامات با ارزشی که تاکنون در زمینه حفاظت از این منابع انجام گردیده و تاکنون بیش از ۵ میلیون نمونه ژنتیکی با ارزش در کشور جمع آوری و شناسایی گردیده است هنوز بخشی از منابع ژنتیکی مورد توجه قرار کافی نگرفته و یا امکانات حفظ و حراست از آن ها فراهم نگردیده و همچنان در معرض خطر فرسایش ژنتیکی قرار دارند. در این راستا این مقاله که به روش مروری و با مطالعه کتب و منابع تهیه شده در نظر دارد به بررسی چالش های تنوع زیستی، نقش و ضرورت آن در امنیت و سلامت غذایی بپردازد و راهکارهای لازم را ارائهنماید.

کلیدواژه ها:

تنوع زیستی ، چالش ها ، ذخایر ژنتیکی ، امنیت و سلامت غذایی