ویژگی ها و الزامات توسعه اجتماعمحور در مناطق مرزی (مورد مطالعه : مجتمع شیلات روستای پالنگان)

هدف اصلی پژوهش حاضر مطالعه جامعه شناختی طرحهای توسعه اجتماعمحور در مناطق مرزی به منظور تحلیل ویژگی ها و الزامات آنهاست . مشارکت ، سرمایه اجتماعی ، سرمایه فیزیکی ، سرمایه های فکری و به ویژه دانش بومی اجتماع محلی برخی از ظرفیت های موردنیاز برای توسعه اجتماعمحور هستند. روش پژوهش ، کیفی و مبتنی بر نظریه زمینه ای است که فرایند آن در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شده است . با استفاده از نمونه گیری هدفمند و به کارگیری معیار اشباع نظری ، مصاحبه هایی نیمه ساختاریافته با ۲۵ نفرشامل : افراد اجتماع محلی پالنگان، پرورشدهندگان ماهی ، مطلعین محلی و کارمندان نهادهای دولتی مرتبط با طرح پرورش ماهی ، صورت گرفت . نتایج تحلیل دادهها طی سه مرحله کدگذاری ، حاکی از شناسایی ۲۳۰ مفهوم است که با پالایش بیشتر و حذف موارد تکراری ، درنهایت ، ۱۷۶ مفهوم ساخته شد و در مرحله کدگذاری محوری ، در ۴۳ مقوله دسته بندی شد. این مقوله ها در پژوهش حاضر در قالب مدل پارادایمی شامل : شرایط علی (پتانسیل های طبیعی و فرهنگی )، پدیده محوری (شکل گیری توسعه اجتماعمحور)، شرایط زمینه ای (منابع طبیعی ، سرمایه و نیروی انسانی )، عوامل مداخله گر (عوامل آموزشی ، عوامل دولتی ، عوامل نهادی ، عوامل اقتصادی و عوامل جغرافیایی )، الزامات راهبردی (اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی ، سیاسی و زیست محیطی ) و پیامدها (رونق گردشگری ، افزایش روحیه مدارا، الگو گیری از رفتار گردشگران،مشاغل جدید، افزایش قیمت مسکن ، افزایش آلودگی ، تغییر سبک زندگی ، تغییر سبک مصرف، پویایی اجتماعی ، احیای برخی سنت ها، کاهش رغبت نسبت به مشاغل سنتی ، آسیب های اجتماعی ، بهبود نسبی درآمد، توسعه باغداری ، شکل گیری تضاد منافع و افزایش نابرابری ) ارائه شد. در بخش پایانی پژوهش ، پس از مشخص نمودن ویژگی های توسعه اجتماعمحور ضمن تبیین الزامات اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی ، سیاسی و زیست محیی ط طرحهای توسعه اجتماعمحور، چند پیشنهاد کاربردی ارائه شده است .

کلیدواژه ها:

توسعه اجتماع محور ، توسعه محلی ، مناطق مرزی ، پالنگان