عدالت و حق قسم در فقه امامیه

در فقه امامیه، نهاد «قسم»، یکی از حقوق مشترک زوجین در هنگام ازدواج در اسلام و یک راهبرد شرعی در تحکیم روابط عاطفی زوجین به شمار می رود و اجرای آن در روابط زوجین، قطعا در استحکام کیان خانواده، تاثیربه سزایی خواهد داشت. اهمیت پرداختن به این موضوع زمانی آشکارتر خواهد شد که بدانیم در دهه های اخیر،آمار طلاق های عاطفی زوجین افزایش چشمگیری داشته و گذاری در دادگاه های خانواده، بیانگر این امر می باشد کهدرصد بسیاری از اختلافات زناشویی به اختلال در روابط عاطفی زوجین باز می گردد. فلذا این نوشتار سعی بر آندارد تا با روش کتابخانه ای و با نوع توصیفی-تحلیلی و با جامعه تحقیق آیات قرآن کریم، روایات و به طور کلیمنابع فقهی، مبحث حق قسم و عدالت پیرامون آن و مبحث تعدد زوجات را مورد مداقه قرار دهد. مسئله اصلیاین نوشتار تبیین ماهیت، مفهوم حق قسم و عدالت پیرامون آن در منظومه فکری فقهای عظام امامیه می باشد. ایننوشتار پس از بررسی مبحث تعدد زوجات، شرایط، آثار و احکام آن؛ مفهوم، ماهیت، مقتضا و چگونگی اجرایحق قسم را مورد بررسی قرار داده است و پس واکاوی در مقوله حق قسم و عدالت، نهایتا به این مهم رسیده است که وفق اجماع شیعه و سنی، قدر متیقن از متعلق عدالت در آیه سوم سوره مبارکه نساء «حق قسم» است و مشهور فقها معتقد می باشند که مقتضای حق قسم، به عنوان حقی ابتدایی «مضاجعت» است. همچنین پیام آیه سوم سوره مبارکه نساء این نکته می باشد که مرد می بایست در صورت تعدد همسرانش، حقوق همه آنها را ادا نماید وگرفتن همسر جدید موجب نشود که در ادای حقوق یکی از همسرانش کوتاهی کند؛ و اگر بیم این دارد که نتواندحقوق همه را ادا کند، به یک همسر یا ملک یمین اکتفا کند که این به عدالت نزدیک تر است

کلیدواژه ها:

تعدد زوجات ، تقسیم لیالی ، حق قسم ، مفهوم عدالت ، فقه امامیه