تحلیل ابعاد اجتماعی و قانونی اطاله دادرسی در سیستم قضائی ایران: چالش ها و راه کارها

امنیت قضائی به معنای دسترسی سریع افراد به حقوق فردی و اجتماعی آن ها است. این امر، وجود یک نظام قضائی ایمن و کارآمد را در کشور ضروری می سازد. تحقق این هدف، اما به سادگی امکان پذیر نیست. با افزایش مداوم پرونده های ورودی به سیستم قضائی در کشورمان، زمان لازم برای دادرسی و احقاق حقوق به طرز قابل توجهی افزایش یافته است. یکی از مسائلی که مراجعین به دادگستری در ایران با آن مواجه اند، طولانی شدن روند دادرسی است؛ پدیده ای که معضلی جدی در سیستم قضائی محسوب می شود و عوامل متعددی در آن دخیل هستند. از میان این عوامل، موانع قانونی و انسانی تاثیر زیادی بر تاخیر در دادرسی دارند. نقش قوانین شکلی در ایجاد این معضل بیشتر از قوانین ماهوی است. همچنین، افزایش اختلافات حقوقی، نقص در قوانین، تعارض آن ها، افزایش بار دعاوی در محاکم، عدم پیش بینی مراجع غیر دولتی و وجود زمان نامحدود برای ارائه مدارک، از جمله عوامل موثر در بروز این مشکل به شمار می آیند. این مطالعه با رویکردی تحلیلی-توصیفی و بهره گیری از منابع معتبر کتابخانه ای، مقالات و وب سایت ها، انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مشکل طولانی شدن دادرسی موجب ایجاد بی اعتمادی و نگرش منفی در بین مردم نسبت به دستگاه های قضائی و دلسردی کارکنان نظام قضایی می شود.