تعیین کیفیت زندگی مرتبط با دهان بیماران دریافت کننده ی ایمپلنت و عوامل تاثیرگذار بر آن

سابقه و هدف: امروزه یکی از بهترین و مناسب ترین استراتژی های درمانی در نواحی بی دندانی استفاده از ایمپلنت جهت تقویت زیبایی و سیستم جویدن می باشد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط این درمان بر کیفیت زندگی مرتبط با دهان در بیماران مراجعه کننده در مراکز خصوصی، انجام پذیرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه ی توصیفی– تحلیلی (مقطعی)، ۳۴۹ بیمار مراجعه کننده به مطب های خصوصی طی سال های ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ به صورت تصادفی انتخاب شدند. از این بیماران خواسته شد تا پرسش نامه ۱۴OHIP- را جهت ارزیابی کیفیت زندگی مرتبط با دهان تکمیل کنند. متغیرهای سن، جنس، محل قراردهی ایمپلنت، تعداد دندان های از دست رفته در ارتباط با کیفیت زندگی مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به میانگین به دست آمده از پرسش نامه، هر یک از بیماران در یکی از دسته های خیلی خوب، خوب، متوسط، بد و خیلی بد (از ۰ تا ۱۱ خیلی خوب، ۱۲ تا ۲۲ خوب، ۲۳ تا ۳۴ متوسط، ۳۵ تا ۴۵ بد، و ۴۶ تا ۵۶ خیلی بد) ارزیابی شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از میانگین± انحراف معیار برای متغیرهای کمی استفاده شد. در نهایت داده ها با استفاده از آزمون t مستقل و آنالیز واریانس با ۰۵/۰=P و آزمون رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: در مجموع ۳۲۵ پرسشنامه تکمیل شد. ۱۶۷ نفر (۴/۵۱ درصد) زن (با میانگین سنی ۸/۴۶±۴۴/۱۸ سال) بودند. میانگین کلی کیفیت زندگی مرتبط با دهان بیماران پس از درمان ایمپلنت خوب بود (۳/۵۶±۱۶/۸۰. کیفیت زندگی مرتبط با دهان کلی ۹۸/۸ درصد خوب بود و تنها ۲/۱ درصد از بیماران ضعیف بودند. بین تعداد، محل ایمپلنت ها، زمان سپری شده از درمان و جنسیت با کیفیت زندگی مرتبط با دهان بیماران تفاوت معنی داری وجود داشت (۰/۰۰۱>P، ۰/۰۲۵P=، ۰/۰۴۸P= و ۰/۰۰۱P<) به طوری که بیماران با تعداد ایمپلنت بیش تر، کیفیت زندگی مرتبط با دهان کم تری داشتند ومیانگین کیفیت زندگی مرتبط با دهان در بیماران با مدت زمان وجود ایمپلنت بیش از سه سال نسبت به بیماران با مدت زمان وجود ایمپلنت کم تر از سه سال، بالاتر بوده است. هم چنین میانگین کیفیت زندگی مرتبط با دهان در زنان بیش تر از مردان بوده است. به صورت کلی می توان بیان کرد که کیفیت زندگی مرتبط با دهان در سنین بالا از سنین پایین، کم تر است(۰/۰۰۱P<). هم چنین باید اشاره کرد که تعداد ایمپلنت ها با ضریب بتای استاندارد(۰/۰۴۵) بالاترین تاثیر رگرسیونی را بر کیفیت زندگی مرتبط با دهان داشته است. استنتاج: کیفیت زندگی مرتبط با دهان در بیماران با هر دو فک درگیر ایمپلنت، به طور معنی داری پایین تر از افرادی بود که فقط در فک بالا یا فقط در فک پایین ایمپلنت دارند. با افزایش مدت زمان وجود ایمپلنت، میزان کیفیت زندگی مرتبط با دهان بیماران به طور معنی داری کاهش می یابد. کیفیت زندگی مرتبط با دهان بیماران در خانم ها به طور معنی داری بالاتر بود. تفاوت معنی داری بین سطح تحصیلات بیماران با کیفیت زندگی مرتبط با دهان مشاهده نشد. کیفیت زندگی مرتبط با دهان بیماران مسن تر به طور محسوسی پایین تر بوده است. بین متغیرهای دارای اثر بررسی شده تعداد ایمپلنت ها بیش ترین تاثیر را داشته و سن و جنسیت کم ترین تاثیر را داشتند.

کلیدواژه ها:

dental implants ، oral health-related quality of life ، OHIP-۱۴ ، toothless ، quality of life ، ایمپلنت ، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان ، ۱۴OHIP- ، بی دندانی ، کیفیت زندگی