مقایسه وبررسی مدل تغییرات منطقه ای بارش سالانه استان خوزستان با روش های کریجینگ مبتنی بر GIS ودرون یابی معکوس وزنی فاصله (IDW)

از آن جا که ریزش های جوی با تغییرات مکانی و زمانی زیادی همراه هستند، اطلاعات موجود در خصوص توزیع عوامل آب و هوایی و سینوپتیکی ریزش های جوی بسیار اندک است. موقعیت و تراکم نامناسب ایستگاه های باران سنجی، ضرورت برآورد داده های بارش در نقاط فاقد آمار و تعمیم داده های نقطه ای به داده های منطقه ای را نشان می دهد. در بسیاری از مطالعات و بررسی های جهاد کشاورزی و منابع طبیعی ، به دلیل عدم پوشش کامل ایستگاه های اندازه گیری نقطه ای باران، برآورد بارش منطقه ای یا تخمین بارش در مناطق خشک میان ایستگاه ها ضروری است. بنابراین آگاهی از میزان متوسط بارندگی در یک حوضه آبخیز از عوامل اساسی در هیدرولوژی و طراحی سازه است . روش های زمین آمار از جمله روش های تعیین توزیع مکانی بارش است که با توجه به در نظر گرفتن همبستگی، موقعیت و آرایش مکانی داده های نقطه ای ، کاربرد گسترده ای یافته اند. در مقاله حاضر از بارش متوسط سالانه ۳۳ ساله (۱۳۹۳-۱۳۶۰) ۴۷ ایستگاه باران سنجی استان خوزستان به منظور تخمین و میان یابی بارندگی برای کل نواحی استان خوزستان از روش های کریجینگ (Kriging) استفاده شد و در نهایت نتایج حاصل از اجرای مدل ها مورد ارزیابی قرار گرفت. و از روش معکوس وزنی فاصله (IDW) استفاده شد و در نهایت نتایج حاصل از اجرای مدل مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از اجرای مدل و ارزیابی دقت آن ها نشان داد که روش معکوس وزنی فاصله (IDW) با توان ۳ از دقت بیشتری برخوردار می باشد. در نهایت باید اذعان کرد که روش های درون یابی بسته به نوع متغیر و همچنین ویژگی های منطقه مورد مطالعه، تراکم نقاط اندازه گیری و نحوه آرایش آن ها دقت متفاوتی را ارائه می کنند و نمی توان نتایج یک منطقه را براحتی به منطقه ای دیگر تعمیم داد. نتایج حاصل از اجرای مدل و ارزیابی دقت آن ها نشان داد که در بین روش های کریجینگ، روش معمولی گوسی از کم ترین خطا نسبت به سایر روش های کریجینگ برخوردار می باشد. در نهایت باید اذعان کرد که روش های درون یابی بسته به نوع متغیر و همچنین ویژگی های منطقه مورد مطالعه، تراکم نقاط اندازه گیری و نحوه آرایش آن ها دقت متفاوتی را ارائه می کنند و نمی توان نتایج یک منطقه را براحتی به منطقه ای دیگر تعمیم داد

کلیدواژه ها:

درون یابی ، کریجینگ ، ، بارندگی ، عکس فاصله وزنی