پارامترهای کلیدی موثر بر افزایش تاب آوری و کاهش ریسک زیرساخت حیاتی آب مبتنی بر علم شبکه

زیرساخت ها، بسترهای مهم حیات، رشد و پویایی جوامع به شمار می روند. در این میان، برخی از زیرساخت ها نقشی حیاتی در منافع ملی دارند و اختلال هر چند کوتاهمدت در عملکرد آنها می تواند منجر به آسیب جدی در جامعه شود. با توجه به اینکه زیرساخت های حیاتی از زیرسیستم ها و اجزای درهم تنیده تشکیل شدهاند، در برخی شرایط حتی اغتشاشات یا تداخل های کوچک می توانند پیامدهای فاجعه باری ایجاد کنند. هنگامی که بخشی از یک زیرساخت حیاتی مختل می شود یا حتی فرومی پاشد، اثرات نامطلوب ممکن است به سرعت به طور مستقیم یا غیرمستقیم به اجزای دیگر یا حتی به زیرساخت های دیگر سرایت کند. از طرفی افزایش روبه رشد وابستگی جوامع به زیرساخت ها، به ویژه سیستم آبرسانی ، اهمیت تاب-آوری این زیرساخت را در هنگام بروز سوانح بیش از پیش نمایان می کند. سیستم های بیولوژیکی و اکولوژیکی از درهم تنیدهترین سیستم های موجود هستند. اصول مشاهده شده در سیستم های بیولوژیکی در مورد سیستم زیرساخت های حیاتی نیز قابل تعمیم است که اغلب در قالب پارادوکس ها و تمثیل ها بیان می شوند. لذا این مقاله با بررسی نظریه های درهم تنیدگی ، معیارها و بینش های جدیدی را در مورد سیستم های زیرساختی با استفاده از اصول حاکم بر سیستم های طبیعی توسعه می دهد، سپس با مطالعه یک سیستم آبرسانی با استفاده از علم شبکه ، ارزیابی ریسک و تابآوری شبکه را با استفاده ازپارامترهای کلیدی موثر شرح داده و نحوه تخصیص بهینه منابع به منظور بهبود تامین آب را برای حفاظت زیرساخت مذکور با روش تحلیل ریسک مبتنی بر مدل پیشنهادی در یک نمونه موردی ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

شبکه تامین آب ، تابآوری ، ریسک ، علم شبکه ، تئوری فاجعه