شبیه سازی رفتار هیدرولیکی رودخانه با استفاده از مدل HEC-RAS در محیط GIS

پیش بینی رفتار هیدرولیکی رودخانه در مقابل سیلابهای احتمالی جهت کاهش خسارات وارده به مناطق شهری ، تاسیسات در حال ساخت ، مزارعوسایر کاربری ها در اطراف رودخانه از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. لذا شبیه سازی رفتار هیدرولیکی رودخانه ها، برای پیش بینی خسارات ناشی از سیل در شرایط مختلف ، اجرای طرحهای مهندسی رودخانه ، مطالعات توجیهی اقتصادی -اجتماعی ، برنامه های کنترل و مهار سیل و دیگر مطالعات وابسته به ساماندهی رودخانه ها ضرورت دارد. تحقیق حاضر با هدف پهنه بندی سیلاب و تعیین حد بستر و حریم رودخانه داورزن با استفاده از نرم افزار HEC-RAS در محیط GIS انجام گردید. با استفاده از نرم افزار GIS نقشه های کاربری اراضی ، توپوگرافی ، و مدل رقومی ارتفاع تهیه شد .سپس مشخصات شبکه رودخانه ای و مشخصات هندسی رودخانه با استفاده از نرم افزار HEC-GeoRAS استخراج شد. در نهایت پس از تعیین مقادیر سیلاب و مشخصات هندسی استخراجشده از مدل HEC- GeoRAS به مدل HEC-RAS برای مدلسازی هیدرولیکی رودخانه داورزن وارد شد. با استفاده از دادههای موجود، عمل پهنه بندی سیلاب برای سیلاب با دوره بازگشت های مختلف صورت گرفت . نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که مدل HEC-RAS می تواند مقادیر عددی مناسبی نظیر سرعت متوسط جریان، ارتفاع جریان، پهنه سیلاب و عدد فرود را جهت مطالعه خصوصیات هیدرولیکی جریان در رودخانه ها ارائه دهد که جهت پهنه بندی سیلاب با دقت بالا و هزینه اندک مورداستفاده قرار گیرد. در این پژوهش جهت صحت سنجی مدل، تغییرات عرض جریان، عمق جریان و سرعت جریان با تغییرات ضریب مانینگ مقایسه ودرصد خطا بسیار کم بدست آمد.

کلیدواژه ها:

حوضه آبریز ، رودخانه ، شبیه سازی هیدرولیکی ، HEC-RAS ، HEC-GeoRAS ، .GIS