تعیین فواصل ایمن برای گودبرداری با سیستم نیلینگ، انکراژ، شمع و استراتو شمع و انکر و اجرای ساختمان در مجاورت تونلهای متروی تبریز

افزایش جمعیت و به دنبال آن توسعه مناطق شهری، توجه به اهمیت و ایمنی سازههای زیرزمینی مانند تونل های مترو را بیشتر کرده است . تضمین پایداریومقاومت سازههای زیرزمینی در برابر ساخت و ساز آینده یک مسئله مهم است . گودبرداری روش متداولی است که در ساخت و سازه ای مختلف برای اهداف متفاوت استفاده می شود. امروزه در گودبرداریها از سازههای نگهبان مختلف از جمله سیستم نیلینگ ، انکراژ، شمع و استرات و شمع و انکر به طور گسترده استفاده می شود. علاوه بر گودبرداری، ساختمانهای مختلف با ابعاد و اندازههای مختلف در مجاورت تونل های مترو ساخته می شوند. هر کدام از این سازههای یاد شده (گودبرداری و ساختمان) باید در فاصله ایمنی از تونل ها ساخته شوند تا اطمینان حاصل شود که ایمنی تونل ها به خطر نمی افتد. این فاصله به عنوان منطقه حفاظتی شناخته می شود. یکی از آیین نامه های متداولی که در این زمینه استفاده می شود Code of Practice for “ “Railway Protection است که برای راهآهن سنگاپور تدوین شده است . بر اساس این آیین نامه ، گودبرداریها و ساختمانهایی که در اطراف تونل ها اجرا می شوند نباید تغییرشکلی بیش از ۱۵ میلی متر در سازههای زیرزمینی ایجاد کنند. علاوه بر این ، بار وارده ناشی از گودبرداری و اجرای ساختمانهای مختلف بر لاینینگ تونل ها نباید از ظرفیت باربری لاینینگ تجاوز کند.در این مقاله ، اثرات گودبرداریهای بزرگ با سیستم نیلینگ ، انکراژ، شمع و استرات و شمع و انکر و اثرات بار ساختمانهایی که ممکن است در آینده در مجاورت تونل های مترو تبر یز ساخته شود بر سازه تونل های مترو مورد مطالعه قرار گرفته است .تونل های مترو تبریز از سه نوع تونل NATM، تونل TBM و تونل Box شکل تشکیل شده است . تونل NATM از کنار رودخانه گوریچای عبور می کندواطراف رودخانه نیز خیابانهای استاد شهریار و ۲۹ بهمن واقع شده است لذا هیچ گونه ساخت و سازی در اطراف آن امکان پذیر نیست . ولی تونل های TBM و تونل Box شکل از نواحی عبور می کنند که امکان ساخت و ساز در اطراف آنها وجود دارد. از این رو برای تعیین فاصله ایمن ساخت و ساز در اطراف تونل های مترو تبریز، این تونل ها به سه دسته ۱ تونل TBM تک قلو، ۲ تونل TBM دو قلو و ۳ تونل Box شکل تقسیم شده است . ابتدا مقاطع مختلف از تونل ها (مقاطعی که از مناطق مختلف شهر عبور می کنند) با استفاده از نرم افزار Plaxis که یک نرم افزار المان محدود است به صورت دو بعدی مدلسازی شدهاند. سپس تاثیر گودبرداری با سازه نگهبانهای یاد شده در اعماق مختلف و تاثیر ساختمانهای ۵، ۱۰ و ۱۵ طبقه با عرض ۱۶ و ۳۲ متر که ممکن است در آینده در اطراف تونل ها ساخته شوند، بر روی سازه تونل ها بررسی شده است . همچنین یک مدل سه بعدی از محلی که تونل های TBM سه خط ۱، ۲ و ۳ مترو از آن عبور می کنند ساخته شده و از نتایج آن در تعیین دقیق تر فواصل ایمن برای برخی از گودبرداریها و ساختمانها استفاده شدهاست . در مجموع حدود ۱۴۰ مدل عددی ساخته و تحلیل شده است .با استفاده از نتایج به دست آمده در این مطالعه ، ابتدا تونل های مترو تبر یز به سه دسته کلی طبقه بندی شدهاند: ۱ تونل TBM تک قلو با سطح آب زیرزمینی بالا و پایین ، ۲ تونل TBM دو قلو با سطح آب ز یرزمینی بالا و پایین و ۳ تونل Box شکل با سطح آب ز یرزمینی بالا و پایین . سپس فواصل ایمن برای گودبرداری با سازه نگهبانهای نیلینگ ، انکراژ، شمع و استرات و شمع و انکر در اعماق مختلف و فواصل ایمن برای ساختمانهای ۵، ۱۰ و ۱۵ طبقه با عرض ۱۶ و ۳۲ متر که ممکن است در آینده در مجاورت این سه نوع تونل ساخته شوند، تعیین شده است . نتایج این تحقیق می تواند در تامین ایمنی تونل ها در برابر ساخت و ساز در اطراف تونل های مترو تبریز مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

ناحیه ایمن ، فاصله ایمن ، گودبرداری ، تونل های مترو ، مدلسازی عددی