تحلیل نظام جرم انگاری در پرتو نظریه کثرت گرایی فرهنگی

کثرت گرایی ، اصطلاحی جدید و زاییده چند دهه اخیر است . کثرت گرایی می تواند در بسترهای سیاسی ، دینی ، اخلاقی و فرهنگی تبلور یابد. در صورت وجود چندگانگی در حوزههای مختلف از سیاست گرفته تا حقوق خواه ناخواه اصطلاح کثرت گرایی به ذهن متبادر می شود. این مفهوم در تمامی ابعاد خود به اتخاذ روشها و راهبردهای احترام به عقاید مختلف می انجامد. نفی کثرتگرایی در برخی حوزهها می تواند لطمات زیادی به سیاست و حتی نظام عدالت کیفری وارد کند. تعامل میان عدالت کیفری و کثرتگرایی فرهنگی موجب شکل گیری این ایده می شود که کنش گران عدالت کیفری باید در مراحل مختلف فرآیند کیفری از جرم انگاری تا مرحله اجرای حکم و حتی پس ازآن به هنجارهای فرهنگی توجه نمایند. باوجوداین ، در نظام حقوقی ایران و برخی کشورهای دیگر شاهد آن هستیم که گاه برخی جرم انگاریها در تعارض با باورهای فرهنگی هستند. این مسئله حقوق کیفری ایران را با چالش های جدی ازجمله چالش مشروعیت و عدم حمایت اکثر شهروندان از ایجاد یک ممنوعیت کیفری مواجه ساخته است . از سوی دیگر، با توجه به این که جمهوری اسلامی ایران به لحاظ نوع نظامهای سیاسی از نوع نظامهای متمرکز است ، امکان قانونگذاری افتراقی در استانهای مختلف وجود ندارد. لذا برای غلبه بر چالش های پیش رو و خروج از بحران به نظر می رسد عقب نشینی حقوق کیفری ایران از برخی عرصه ها در پرتو استفاده از سایر ابزارهای دارای اجبار کمتر و غیر سرکوب گر مانند کنترلهای اجتماعی غیررسمی برای پیشگیری و کاهش و کنترل رفتار موردنظر و همچنین استفاده از سازوکار جرمزدایی قانونی ضروری است .

کلیدواژه ها:

جرم انگاری ، کثرتگرایی ، نظام حقوقی ایران