تحلیل و بررسی نظریه اجتهاد تشریعی نبی (صلی الله علیه وآله وسلم) براساس شان ولایت تشریعی ایشان، با تاکید بر آرای ابن حزم اندلسی و علامه حلی

مساله «اجتهاد تشریعی نبی» قدمتی به درازای تاریخ صدر اسلام دارد. برخی علمای اهل سنت بر این باورند که پیامبراکرم در مواردی از احکام شریعت که وحی بر ایشان نازل نشد، براساس اجتهاد خویش عمل نمود. مساله پژوهش آن است که راه یابی اجتهاد تشریعی در احکام الهی، اعتماد به احکام بیان شده توسط پیامبراکرم را سست می نماید و زمینه را برای اعمال رای و سلیقه شخصی در احکام شریعت فراهم می سازد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نظریه «اجتهاد تشریعی نبی» براساس شواهد و دلایل قرآنی و روایی با تاکید بر آرای ابن حزم اندلسی و علامه حلی است. روش پژوهش حاضر، توصیفی تحلیلی است و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای به توصیف داده ها و تحلیل تاریخی مساله پژوهش پرداخته شده است. یافته پژوهش به اجمال از این قرار است که براساس دیدگاه علامه حلی، مساله اجتهاد تشریعی نبی به نحو مطلق، امری مردود به شمار آمده و تنها در صورت وجود اذن الهی و در چهارچوب اصول وحیانی امری مقبول به شمار می آید. به اعتقاد ابن حزم نیز روایات مورد استناد برای اثبات اجتهاد تشریعی نبی دچار ضعف سندی بوده و برخلاف ظواهر آیات قرآن کریم است.

کلیدواژه ها:

اجتهاد تشریعی ، ولایت تشریعی ، نبی اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) ، علامه حلی(ره) ، ابن حزم اندلسی