شناسائی و اولویت بندی عوامل موثر بر گردشگری با تاکید بر گردشگری مذهبی در شهر مشهد

صنعت گردشگری به‎عنوان یکی از بزرگترین صنایع خدماتی در دنیا مطرح است که از آن به‎عنوان صادرات نامرئی نام می‎برند. اثرات آن درحوزه‎های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و حتی سیاسی در مناطق مختلف کاملا مشهود است. در میان گونه های گردشگری، گردشگری مذهبی یکی از رایج ترین نوع گردشگری است و از مهمترین انگیزه های گردشگران به شمار می رود. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف شناسائی و اولویت بندی عوامل موثر بر گردشگری با تاکید بر گردشگری مذهبی در شهر مشهد از دیدگاه خبرگان و صاحب نظران انجام گرفته است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی به شیوه کیفی-کمی انجام شده است. در بخش کیفی اطلاعات از طریق مصاحبه با ۵۰ نفر خبره که به شکل هدفمند انتخاب شده بودند به اشباع نظری رسید و روش تحلیل مضمون ۷ شاخص عوامل موثر بر گردشگری مذهبی در شهر مشهد محیطی (طبیعی و زیست محیطی)، برنامه ریزی و مدیریت، کالبدی، زیرساختی و خدماتی، اجتماعی و، فرهنگی، اقتصادی، فناوری) شناسایی شد. طی نمونه گیری هدفمند، ۵۰ نفر از خبرگان و متخصصین در این حوزه گردشگری به خصوص گردشگری مذهبی انتخاب شده است. سپس در بخش کمی با استفاده از تصمیم گیری چندمعیاره MARCOS و وزن معیارها با روش تحلیل سلسله مراتبی محاسبه شده است. اولویت بندی شاخص های عوامل موثر بر گردشگری با تاکید بر گردشگری مذهبی در شهر مشهد نشان داد که شاخص اجتماعی - فرهنگی ( ۷۱۸/۰)، شاخص زیرساختی و خدماتی ( ۶۸۶/۰) و شاخص اقتصادی (۶۷۷/۰)۰ رتبه اول تا سوم و شاخص کالبدی با امتیاز ۵۷۵/۰ کمترین امتیاز را به خود اختصاص داد ه اند که نتایج حاکی از آن است که مدل مارکوس در برابر تغییرات احتمالی در اهمیت معیارهای تصمیم گیری حساس بوده و پایداری روش در انتخاب مهم ترین عوامل موثر بر گردشگری با تاکید بر گردشگری مذهبی درشهر مشهد نشان داده شده است.

کلیدواژه ها:

گردشگری ، گردشگری مذهبی ، مدل MARCOS ، شهر مشهد