مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نیازهای اساسی زناشویی زنان دارای تعارضات زناشویی

مقدمه: با توجه به اهمیت ازدواج و آمارهای رو به رشد طلاق به کارگیری روش هایی در جهت کاهش تعارضات زناشویی و افزایش رضایت زناشویی از اهمیت بالایی برخوردار است. ازاین رو هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه اثربخشی زوج­درمانی هیجان­مدار و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نیازهای اساسی زناشویی زنان دارای تعارضات زناشویی بود. روش کار: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش­آزمون، پس­آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری ۲ ماهه بود. در این پژوهش جامعه آماری کلیه زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران در سال ۱۴۰۱ بودند. در مرحله اول با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۴۵ نفر با نمره ۱۱۱ و بالاتر در پرسشنامه تعارضات زناشویی براتی و ثنایی(۱۳۸۷) انتخاب و سپس به شیوه تصادفی ساده در ۲ گروه آزمایش(هر گروه ۱۵ نفر) و یک گروه کنترل(۱۵ نفر) جایگزین شدند. سپس گروه ­ آزمایش اول تحت ۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه­ای زوج درمانی هیجانمدار و گروه آزمایش دوم تحت ۸ جلسه ۹۰ دقیقه­ای درمان پذیرش-تعهد قرار گرفتند. از مقیاس ارضای نیازهای اساسی در بافتار زناشویی معارف و همکاران(۱۳۹۸) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. برای تحلیل داده­ها از به دست آمده از تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر با نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته­ها: نتایج نشان داد هر دو مداخله مذکور در مرحله پس آزمون و پیگیری اثربخشی معناداری بر قدرت (۴۸۷/۸=f، ۰۰۱/۰=sig)، عشق (۳۵۹/۳۵=f، ۰۰۱/۰=sig)، تفریح (۶۹۹/۶=f، ۰۰۱/۰=sig)، آزادی (۷۶۴/۳۶=f، ۰۰۱/۰=sig)، امنیت (۲۱۹/۶۰=f، ۰۰۱/۰=sig) و نمره کل نیازهای اساسی زناشویی (۰۸۴/۷۶=f، ۰۰۱/۰=sig) داشته است(۰۵/۰>P). نتایج آزمون تعقیبی بن­فرونی نشان داد که زوج درمانی هیجان مدار اثربخشی بیشتری بر افزایش نیازهای اساسی زناشویی دارد(۰۵/۰>P). نتیجه­گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، میتوان گفت که زوج درمانی هیجان مدار و درمان پذیرش-تعهد می­­توانند به عنوان شیوههای درمانی مناسب برای بهبود نیازهای اساسی زناشویی زنان دارای تعارضات زناش در مراکز مشاوره زناشویی به کار برده شوند.

کلیدواژه ها:

emotion-focused couple therapy ، acceptance and commitment therapy ، marital basic needs ، marital conflicts. ، زوج درمانی هیجان مدار ، درمان پذیرش-تعهد ، نیازهای اساسی زناشویی ، تعارضات زناشویی.