تابعیت و تابعیت مضاعف و تواعد حاکم بر تابعیت در نظام حقوقی ایران

تابعیت در لغت به معنای پیرو و فرمان بردار بودن است(تابع، جمع تبعه، اتباع) کسی است که عضو جمعیت اصلی یک دولت باشد و به کسی که عضو این جمعیت نباشد، اگر چه مقیم سرزمین آن دولت باشد، بیگانه یا غیر خودی میگویند. تا بعیت نشان دهنده رابطه سیاسی، حقوقی و معنوی هر شخص حقیقی یا حقوقی با دولت معین است و منشا حقوق و تکالیف شخص قلمداد می شود.تابعیت عبارت است از عضویت فرد حقیقی یا حقوقی در جمعیت تشکیل دهنده دولت که بیان گر رابطه حقوق سیاسی و معنوی فرد تابع با دولتی معین میباشد و ثمره آن بهره مندی وی از حقوقی است که به موجب قوانین کشور متبوع برای شهروندان آن وجود دارد. در ایران ، واژه تابعیت و مشتقات آن تا قرن دوازدهم فقط به معنای لغوی آن به کار می رفت و از مردم ایران، حتی در روابط خارجی با عنوان (رعایایی ایران )یاد می شد که پیشتر اصطلاحی بود مربوط به حقوق داخلی و رابطه دولت و مردم اولین بار در فصل منضمه عهدنامه ای در موضوع تابعیت که میان نادر شاه افشار و سلطان محمد خان اول عثمانی منعقد گردید. واژه تابعیت به معنای اصطلاحی آن به کار رفت و واژه اتباع جانشین واژه رعایا شد. هم اکنون مقررات مربوط به تابعیت ایران در جلد دوم قانون مدنی مواد ۹۷۶ الی ۹۹۱ بیان شده است. و این اصطلاح در اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از جمله اصل ۴۱ و ۴۲ آمده است.تابعیت مضاعف به معنای جمع شدن دو یا چند تابعیت در یک شخص می باشد. این اشخاص در همان در حال که تابع دولتی مستند دولت دیگر نیز آن هارا تابع خود می داند، همانگونه که شخص بدون تابعیت ( آپارتاید ) در وضعیت غیر عادی قرار دارد. شخصی که بیش از یک تا بعیت دارد نیز دارای تابعیت وضعیت غیر عادی می باشد زیرا ، تا بعیت منشا حقوق و تکالیف خود در برابر کشور متبوع است.

کلیدواژه ها:

تابعیت مضاعف ، تواعد حاکم ، نظام حقوقی ایران