امنیت محله،امنیت شهر(بازنگری درعرصه طراحی شهری به جهت بازیابی فضاهای گمشده)

در نظام کهن شهرهای ایران که مناطق مسکونی در آن با تفکر سیستم محله ای شکل گرفته بود، محله در شکل گیری بنیان های اجتماعی، از درجه بالای اهمیت برخوردار بود و مفاهیمی چون احساس تعلق و حس مشارکت را همراهی می نمود.این امر سبب می گردید که حس مسئولیت پذیری و کنترل رفتار و به تبع آن کاهش جرم و بزه، موثرواقع گردد. در واقع محله به صورت جامعی تبدیل کننده ذهنیت های انسانی و رفتاری انسان دیروز در رفع نیاز محیط مسکونی او بوده است. متاسفانه در حال حاضر عدم انطباق کیفیت ها و کمیت های فضایی مناطق مسکونی با نیازهای موجود، مانند عدم توجه به سلسله مراتب، درون گرایی، امنیت وخلوت، زیبایی، تنوع و کثرت در عین وحدت، انسجام و یکپارچگی فضا، تباین و تداوم و همچنین عدم توجه به مسائل فرهنگی، اجتماعی، روابط انسانی و الگوهای رفتاری، سبب شده چهره محله به عنوان یک شاخص معرف شهر، مخدوش شده و تبدیل به یک خاطره ذهنی گشته که البته از رهگذر این اتفاق، کاهش ارتباطات و تعاملات مناسب بین شهروندان در محدوده محله و از دست رفتن هویت ها و الگوهای مشارکتی بین افراد حادث گشته است.عدم احساس تعلق به مکان سکونت، سبب پیش آمد ناهنجاری های ناشی از فقدان عرصه ها و قلمروهای فضایی در قالب اجتماع گشته و عرصه ها و قلمروها بطور نادرستی در هم تداخل کرده و سبب فشارهای روانی و ناهنجاری های برخوردی و حتی افزایش جرم و بزه در بین افراد گشته است.اهمیت محله به عنوان یکی از نمودهای روابط، نیازها و خواسته های اجتماعی انسان، که بصورت کالبدی-فیزیکی نمود می یابد و بررسی ویژگی های این عرصه، به جهت طرح بهینه فضای شهری- معماری، جهت مقابله با بزه، جرم و جنایت، مقوله ای است که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد. همچنین درپایان اینگونه نتیجه گیری خواهد شد که امنیت هر شهر متضمن امنیت مناطق آن شهر و امنیت مناطق متضمن امنیت نواحی و به تبع آن امنیت نواحی منوط به امنیت محله ها خواهد بود که در این سلسله واری واحدهای شهری ، نقش مشارکت مردمی در مدیریت محلات به عنوان یک شاخص، مورد توجه قرارگرفته است.