مطالعه میکرومورفولوژیکی اثرات دریاچه ارومیه بر منافذ و حفرات در برخی اراضی شور-سدیمی در منطقه دیزج دول (جنوب غرب دریاچه ارومیه )

میکرومورفولوژی خاک علم مطالعه اجزا و عوارض خاک در شرایط طبیعی و دست نخورده می باشد. لذا با استفاده از این قابلیت می توان به نحو موثری حفرات و منافذ خاک که در صحرا و با چشم غیر مسلح امکان پذیر نیست ، مورد بررسی قرار داد. در تحقیق حاضر، منافذ برخی از خاکهای شور-سدیمی و غیر شور-سدیمی اراضی غرب دریاچه ارومیه ، به طریقه میکرومورفولوژیکی و به کمک میکروسکوپ پولاریزان مورد مطالعه قرار گرفتند. بررسی مقاطع نازک نشان داد منافذ خاکهای غیر شور سدیمی در افقهای سطحی از نوع کامپاند پکینگ و پلانار و در افقهای زیر سطحی عمدتا از نوع پلانار و مقداری کانالو ووگ می باشند. درحالیکه در خاکهای شور-سدیمی که تحت تاثیر دریاچه ارومیه و املاح فراوان ناشی از آن بودهاند، منافذ عمدتا از نوع وزیکولار و تا حدی ووگی و کانالی می باشند. با توجه به اینکه کلیه شرایط پدولوژیکی این خاکها نظیر مواد مادری ، اقلیم ، توپوگرافی ، کاربری اراضی و غیره یکسان می باشند و تفاوت آنها تنها مربوط به شوری و سدیمی ناشی از دریاچه ارومیه می باشد، لذا می توان نتیجه گرفت که انتقال املاح دریاچه ارومیه و سدیم تبادلی فراوان ناشی از دریاچه به اراضی مجاور آن، سبب تخریب و متلاشی شدن و فروریزش خاکدانه ها و از بین رفتن میکرواستراکچر حاک گردیده است . متعاقبا خروج گازهای محبوس شده و فشار ناشی از جریان آنها، سبب تشکیل منافذ وزیکولی گردیده است .

کلیدواژه ها:

خاک شور- سدیمی ، منافذ کامپاندپکینگ ، منافذ وزیکول ، میکرومورفولوژی