مقایسه تطبیقی نگاه آموزه های دینی و عرفان اسلامی به افراط و اعتدال در عبادت

در آیات قرآن و احادیث معصومین (ع) تاکیدات بسیار زیادی در باب ضرورت رعایت اعتدال در انجام عبادات به چشم می خورد و هر گونه افراط در عبادت، به شدت نکوهش شده است. در نگاه عارفان مسلمان نیز با آن که عبادت، اساسی ترین رکن اسلام و مسلمان بودن است، ضمن نهی از افراط در عبادت، به رعایت اعتدال در عبادت توصیه و تاکید شده است. در این مقاله، با نگاهی تحلیلی، به بررسی دیدگاه اسلام و عرفان اسلامی به مسئله افراط و اعتدال در عبادت پرداخته شده است و در نهایت، در یک مقایسه تطبیقی، هماهنگی و هم سویی آنها در این بحث نشان داده شده است. در آیات و روایات و همچنین در آثار عارفان مسلمان، بر ضرورت رعایت اعتدال در عبادت، تاکید شده و آدمیان را از افتادن در ورطه افراطی گری در عبادت بر حذر داشته اند. با توجه به آموزه های قرآن کریم و روایات معصومین (ع) و همچنین با نگاه به آثار و آموزه های عارفان مسلمان، در می یابیم که زیاده روی در انجام عبادت، نه تنها سبب ارتقای معنوی انسان نمی شود، بلکه ممکن است زمینه های تباهی و تیره گی قلب آدمی را نیز فراهم آورد.

کلیدواژه ها:

اخلاق اسلامی ، اعتدال در عبادت ، افراط در عبادت ، عرفان اسلامی ، افراط و اعتدال در سلوک