تاثیر آموزش تکلیف-محور و بازخورد تصحیحی بر ارتقاء توانش منظورشناختی: مطالعه فارسی آموزان سطح میانی

با توجه به نبود پژوهشی جامع در جهت ارتقاء توانش منظورشناختی فارسی آموزان غیرایرانی، پژوهش حاضر به آموزش سه کنش گفتاری زبان فارسی (درخواست، رد و عذرخواهی) در چارچوب رویکرد تکلیف-محور همراه با ارائه بازخوردهای فرازبانی و بازگویی به فارسی آموزان سطح میانی پرداخت. بدین منظور، ۸۰ فارسی آموز سطح میانی به شکل نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند: گروه آموزش تکلیف-محور کنش های گفتاری به همراه ارائه بازخورد فرازبانی، گروه آموزش تکلیف-محور کنش های گفتاری به همراه ارائه بازخورد بازگویی، گروه آموزش سنتی کنش های گفتاری به همراه ارائه بازخورد فرازبانی و گروه آموزش سنتی کنش های گفتاری به همراه ارائه بازخورد بازگویی. داده های پژوهش با استفاده از آزمون تکمیل گفتمان تشریحی (تاج الدین و همکاران، ۲۰۱۲)، که از روایی و پایایی آن اطمینان حاصل شده بود، در ابتدا و انتهای مطالعه (پیش آزمون و پس آزمون) جمع آوری و بر طبق مقیاس تاگوچی (۲۰۰۶) نمره دهی شد. نتایج نشان داد که آموزش باعث پیشرفت تولید کنش های گفتاری می شود و نیز گروهی که سه کنش گفتاری را در قالب رویکرد تکلیف-محور و بازخورد فرازبانی دریافت کرده بودند، عملکرد بهتری نسبت به سایر گروه ها داشتند. می توان نتیجه گرفت که (۱) تولید کنش های گفتاری در فارسی آموزان از طریق آموزش ارتقاء پیدا می کند، (۲) آموزش تکلیف-محور نسبت به روش سنتی در ارتقاء توانش منظورشناختی فارسی آموزان موثرتر است و (۳) ارائه بازخورد فرازبانی نسبت به بازخورد بازگویی در ارتقاء توانش منظورشناختی غیرفارسی زبانان تاثیرگذارتر است. نتایج این پژوهش می تواند در جهت پیشرفت توانش ارتباطی و ارتقاء توانش منظورشناختی فارسی آموزان به یاری مدرسان زبان فارسی و طراحان مواد آموزشی آید.

کلیدواژه ها:

منظورشناسی زبان میانی ، کنش گفتاری ، آموزش تکلیف محور ، بازخورد تصحیحی بازگویی ، بازخورد تصحیحی فرازبانی