معرفی و بررسی رسائل نظامی و انتظامی الکساندر بهلر

در دوره حکومت ناصرالدین شاه قاجار (۱۲۶۴-۱۳۱۳ ق) هم زمان با گشایش مدرسه دارالفنون، شمار زیادی از مستشاران نظامی اروپایی به ایران آمدند و در کنار فعالیت های نظامی، به تدریس در دارالفنون مشغول شدند. حضور پررنگ نظامیان غربی در ایران و علاقه وافر دولتمردان ایرانی به انجام اصلاحات ساختاری و پیاده سازی تفکرات نوین غربی در جامعه سنتی قاجار موجب شد تا حکومت ایران به فکر بهره گیری از ظرفیت ها و توانمندی های آنان و تغییر در ساختار نظامی و امنیتی کشور بیفتد؛ ازاین رو نگارش و یا ترجمه کتاب های نظامی جدید در دستور کار حکومت قرار گرفت. الکساندر بهلر، معلم فرانسوی هندسه و مشق نظام، یکی از افراد کوشا در این زمینه بود و آثار زیادی در زمینه های نظامی و انتظامی به نگارش درآورد که هیچ کدام تا به امروز تصحیح و منتشر نشده اند. مقاله حاضر می کوشد تا با به کارگیری روش توصیفی-تحلیلی به دنبال پاسخ گویی به این سوال باشد که رسائل نظامی الکساندر بهلر از نظر شکلی و محتوایی در چه وضعیتی بوده و ناظر به کدامین حوزه های نظامی، انتظامی و امنیتی هستند. یافته های پژوهش نشان از آن دارد که وی در آثار خود با تکیه بر حمایت های شاه و دولت مردان ایرانی و بهره گیری از دانش نظامی و فنی خویش، انجام اصلاحات ساختاری در حوزه های مختلف نظامی و انتظامی همچون: آموزش سربازان، روش های تهاجمی نوین، تقویت ساختار تدافعی و تامین امنیت شهری را موردتوجه قرار داده است.

کلیدواژه ها:

دوره قاجار ، عهد ناصری ، الکساندر بهلر ، رسائل نظامی و انتظامی