اعتبار مرزهای جغرافیایی و مسئولیت عام و خاص در مرزداری از نظر فقیهان مذاهب

این نوشتار با برگزیدن روش تحلیلی - توصیفی، دیدگاه فقیهان مذاهب اسلامی را در باب مرزهای جغرافیایی و مسئولیت عموم مردم و مرزداران حرفه ای در امر مرزداری با دقت بیشتری بررسی و نقد می کند. اشغال گری استعمارگران و جنگ به منظور کشورگشایی، نهادهای بین المللی را بر آن داشت تا محدوده سرزمین ها را با مرز مشخص کنند. مرز به معنای خطوط فرضی حد فاصل دو کشور مستقل است. پژوهش های انجام شده در حوزه مرز بیشتر به احکام آن اختصاص یافته است؛ اما به مسئله اعتبار مرزهای جغرافیایی و مرزداری با توجه به تغییرات بنیادین آن پرداخته نشده است؛ از این رو لازم است تحقیقی جامع در این زمینه انجام شود. فقیهان شیعه مرزهای جغرافیایی را شرعی نمی دانند؛ ولی بنا بر ضرورت و مصالح ثانوی این مرزها را می پذیرند. فقیهان اهل سنت نیز قائل به جواز وجود کشورهای مختلف اسلامی هستند و به تعدد امامت فتوا داده اند و مرزهای جغرافیایی بین کشورهای اسلامی را می پذیرند. بیشتر فقیهان شیعه و اهل سنت قائل به وجوب کفایی مرزداری هستند. فقیهان مذاهب اسلامی هیچ کدام قائل به تفکیک بین عموم مردم و مرزداران حرفه ای نشده اند. چنین به نظر می رسد که در شرایط کنونی باید قائل به استحباب مرزداری برای عموم و وجوب عینی مرزداری برای مرزداران حرفه ای شد.

کلیدواژه ها:

مرز ، مرزداری ، فقیهان ، مذاهب اسلامی ، وجوب ، استحباب