اختبار مدی صحه نظریه مشاکله الناس للیعقوبی واثرها علی نمط حیاه الناس دراسه تحلیلیه

احمدبن ابی یعقوب که به یعقوبی مشهوراست،وازمتقدمین تاریخ نگاری وجغرافیا درمیان مسلمین است،درقرن سوم هجری وهم زمان با دوره ی خلافت عباسی،دررساله ای مختصربا نام «مشاکله الناس لزمانهم»این نظریه ی رامطرح می کند که مسلمین درباورها،رفتارهای فردی واجتماعی تابع خلفاهستند وازدایره ی اخلاق،اقوال وگفتارخلیفه خارج نمی شوند.این درحالی است که درهمان زمان نهضت روشن گرانه ی امامان شیعه برقراربوده است ویعقوبی خود یکی ازعالمانی است که به تشیع معتقداست. به این ترتیب آیا نظریه ی او می تواندبا توجه به اقدامات گسترده ی امامان شیعه، و تمرد شیعیان از تبعیت دستگاه خلافت از اعتباری برخوردار باشد؟ تحقیق حاضر با تبیین دقیق اجزاء و متغیرهای موجود در نظریه ی یعقوبی وبررسی شواهدی که او دررساله ی مختصرخودآورده است، نشان می دهد هرچند یعقوبی نمی تواند صرفا با ارجاع به خلفا خصوصا خلفای دوره ی اموی وعباسی، تمام تغییرات وتحولات اجتماعی ازآن دوران را توضیح دهد، اما به نکته ای توجه داده است که ازرابطه ی میان مسلمانان و خلیفه ی رسول خدا به دست می آید: خلیفه جانشین رسول خداست وهمان گونه که رسول خدا برای عموم مسلمین الگو واسوه است،خلیفه نیز الگو واسوه خواهد بود، مگرآنکه این باور دست خوش تحول و تغییرشود واقدامات امامان شیعه در راستای ایجاد این تحول وتغییرومخدوش کردن مشروعیت دستگاه خلافت بوده است.

کلیدواژه ها:

اختبار مدی الصحه ، نظریه الیعقوبی ، مشاکله الناس ، نمط الحیاه ، مماثله الناس للخلفاء