بررسی نشست زمین و شکستگی های حاصل از افت سطح آب زیرزمینی در دشت یزد- اردکان

در سالهای اخیر نشست و گسیختگی زمین در استان یزد و بخصوص در دشت یزد- اردکان عامل ایجاد خسارتهای فراوان در این منطقه شده است. نمود ظاهری گسیختگی ها به صورت نشست و ترک های بزرگ در سطح جاده ها و ساختمانهای مسکونی و اداری، است. در سال های اخیر به علت کاهش میزان بارش های سالیانه و همچنین برداشت بی رویه از منابع آب زیر زمینی موجب افت سطح آب زیر زمینی گشته که میازن افت سالیانه آن در طی یک دوره 20 ساله در حدود 77 سانتیمتر به ثبت رسیده است. ضمن بررسی نحوه انتشار ترکها در داخل زمین، آزمایشهای گوناگون فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی از نمونه های حاصل از گمانه های سطحی و عمق گرفته شده است. این تحقیق نشان داد که عامل بیرونی و درونی موجب گسیختگی ها شده اند. شکل توپوگرافی و شرایط جریانهای سطحی و تمرکز جریانها در یک محل محدود به همراه رمبندگی خاک و وجود تخلخل زیاد موجب ایجاد ترکهای شعاعی و محیطی همراه بانشست و با قابلیت گسترش می شود. ایجاد آبرو در محلهای تجمع آب، پر کردن داخل ترکها به وسیله مخلوط خاک سیمان و ایجاد مسیرهای کنترل شده جریانهای سطحی با ساختن دایکهای کم ارتفاع از جمله روش های ترمیم و جلوگیری از تخریب و فرسایش است.

کلیدواژه ها:

گسیختگی زمین ، نشست ، ترک زمین ، رمبندگی خاک ، واگرایی