ارزیابی مقاومت خاکهای رسی و اگرای اصلاح شده با زاج سفید با استفاده از آزمایش نسبت باربری کالیفرنیا

وجود خاکهای رسی با قابلیت واگرایی در طبیعت چه به صورت واقع شده در محل و چه به عنوان مصالح ساخت و ساز بدلیل حساسیت و ناپایداری در برابر رطوبت، مقاوم کم و تراکم پذیری، مشکلات فراوانی را از نظر فنی و اقتصادی در کارهای عمرانی از قبیل سدها، راه ها و غیره ایجاد می نماید. این امر تا حدی ممکن است مشکل ساز گردد، که از استفاده آنها جهت ساخت و ساز ممانعت به عمل آید. در صورت وجود سایر منابع کافی، مسئله حل خواهد شد. ولی اگر با کمبود منابع روبرو گردیم. به ناچار باید از این خاکها استفاده نماییم. یکی از راهکارهای استفاده از این خاکها اصلاح و تثبیت آنها است. بر اساس مطالعات صورت گرفته یکی از مواد موثر در تثبیت این خاکها، زاج سفید (سولفات آلومینیم) می باشد که قابلیت خوبی در این موضوع از خود نشان داده و با انجام واکنشهای شیمیائی بین ذرات خاک واگرا باعث بهبود کیفیت و مشخصات فنی آن می شود. اثر تثبیتی این افزودنی بر روی خاکهای رسی واگرا در آزمایش های استانداردی مانند پین هول، شیمیایی و غیره به وضوح مشاهده شده است. همچنین آزمایش هایی مانند برش مستقیم و تک محوری نشان از اثر مقاومتی زاج بر خاک تثبیت شده داشته اند. لذا در این تحقیق، ارزیابی مقاومت باربری خاک رس واگرای تثبیت شده با زاج سفید به کمک آزمایش باربری کالیفرنیا (سی بی آر) انجام گرفته است. آزمیش اخیر یک آزمایش شاخص برای ارزیابی مقاومت لایه های خاکی کوبیده شده در بستر راهها، بنادر، فرودگاه ها و غیره می باشد. آزمایش سی بی آر بر روی نمونه های آماده شده با درصدهای مختلف از ماده تثبیت کننده (زاج سفید) و سن عمل آوری 28 روزه در دو حالت خشک و اشباع انجام گرفت. با تفسیر نتایج حاصل از آزمایش سی بی آر در حالت خشک، مشاهده گردید باافزایش درصد ماده تثبیت کننده، مقاومت باربری خاک رس واگرا افزایش می یابد. نتایج آزمایش در حالت اشباع نشان داد با افزایش درصد ماده تثبیت کننده (زاج سفید)، درصد تورم خاک رس واگرای اصلاح شده کاهش یافته و همچنین مقاومت باربری خاک نسبت به حالت تثبیت نشده افزایش می یابد.

کلیدواژه ها:

خاک رس واگرا ، زاج سفید ، سی بی آر ، پین هول ، تثبیت