بررسی علل تاثیرگذاری و جریان سازی کتاب روضه الشهدا

کتاب «روضه الشهدا» نوشته ملاحسین کاشفی مشهورترین و تاثیرگذارترین کتاب تاریخ عاشورا و حتی سرآمد ادبیات عاشورایی فارسی دانسته شده است. این کتاب که در ابتدای قرن دهم هجری نوشته شده، از جهات متعدد بر عزاداری برای امام حسین علیه السلام اثرگذار بوده تا آنجا که مدتی بعد از نگارش این کتاب نام مجالس عزاداری به روضه خوانی تغییر پیدا می کند و نه تنها به کسی که این کتاب را می خواند بلکه به هر مصیبت خوانی عنوان «روضه خوان» اطلاق می شود. اغلب، این کتاب را نخستین مقتل فارسی دانسته اند و برخی مقتل فارسی ابوالمفاخر رازی را؛ با این حال کسی منکر جریان سازی روضه الشهدا نشده است. جالب اینکه انتقادات جدی محتوایی که از سوی نویسندگان و عالمان متعدد شیعه مانند شهید مطهری، علامه شعرانی و محدث نوری به محتوای روضه الشهدا گرفته شده، نتوانسته از جایگاه این کتاب در عامه مردم بکاهد. در نوشتار حاضر برای پاسخ به این چرایی با روش مطالعه کتابخانه ای و بررسی متون سراغ مواردی مانند شیوایی و گیرایی نثر کتاب، داستانی بودن متن و آمیختگی آن به گونه های مختلف نوشتاری مانند شعر و حدیث و داستان و نیز بهره مندی از دانش های مختلف به خصوص غیر شیعی در کنار رویکرد صوفیانه آنرفته ایم.

کلیدواژه ها:

مقتل نویسی ، روضه الشهدا ، ملاحسین کاشفی ، تحریفات عاشورا ، شهید مطهری ، حماسه حسینی