بررسی منطق دیالکتیک در شعر حافظ

؛"دیالکتیک " از دیرینگی به درازنای خود فلسفه برخوردار است و برداشت های متنوعی از آن می شود که مد نظر پژوهشحاضر، دیالکتیک "هگلی" است. دیالکتیک نزد هگل عبارت است از مطابقت فکر با هستی در زمان و در صیرورتی دایمی که در آندرنگ بر مفهوم "تضاد" است. این نوشتار، یک بررسی تحلیلی بر اساس منطق دیالکتیک بر روی شعر "حافظ" است و به صورتکتابخانه ای انجام شده است. بر این مبنا مشخص شد که مهمترین مفاهیمی که سویه های دیالکتیکی آنها در شعر حافظ برجستهاست، عبارتند از: پارسایی، دینداری، توبه، عرفان، عقل، شطح، ریا، فقر، عشق، جبر، بینش، مرگ و اجتماع. میتوان گفت در شعرحافظ با توجه به تقابله ای دوگانه، انواعی از دیالکتیک وجود دارد و همین سویه های دیالکتیکی یکی از مبانی زیبایی شناسی شعر اوست.

کلیدواژه ها:

منطق دیالکتی ، شعر فارسی ، حافظ