بررسی تطبیقی عناصر نظامی و توصیف نبرد در دیوان متنبی و شاهنامه فردوسی

یکی از مهمترین مسائلی که در بررسی ابیات شاهنامه وهمچنین در ابیات دیوان متنبی به چشم می خورد مربوط به صحنههای نبرد وحماسی وجایگاه این صحنه ها در ابیات این دوشاعر می باشد به طوری که شاهنامه فردوسی وهمچنین دیوان متنبیپر است از صحنه های نبرد وحماسی، وهر دوشاعر از تمئیل ها وآرایه های ادبی ظریفی که برای بیان صحنه های نبرد استفادهمی کنند، می باشد. از سویی باید بیان کنیم که محتوای اشعار حماسی هردو شاعر نشان از شحاعت؛ دلاوری؛ مردانگی وجنگاوریوهمچنین انسانیت شخصیت های برجسته داستان ها می باشد. شخصیت های اصلی شاهنامه همچون رستم وسپراب با تمثیل هاوهنرنمایی های شاعر در میدان نبرد به تصویر کشیده شده است ودر دیوان متنبی سیف الدوله فهرمان اصلی دیوان می باشد. ازسویی این بررسی نشان می دهد که هر دو شاعر در زمینه تصویر سازی صحنه های نبرد به ابزارهای جنگی ونبرد همچون, سپاه؛ قدرت؛ شحاعت، خنجر؛ رکاب؛ زره؛ نیزه وشمشیر؛ کمان؛ طبل؛ کلاهخود و... استناد نموده اند ودر زمینه تطبیقی عناصر مرتبط باتصویرسازی وتشبیه در صحنه های نبرد وحماسی هردو شاعر به مواردی همچون عناصر طبیعی مانند ابر؛ دریا؛ سیل ویا به شی؛عقاب و ... استناد کرده اند؛ در حوزه تفاوت ها باید به این مساله اشاره کنیم که رویکرد فردوسی در تصویر سازی صحنه های نبردرویکرد انسانی وجهانی می باشد ولی رویکرد حماسی متنبی بیشتر قومی وبا تکیه بر مدح سیف الدوله درباری می باشد.

کلیدواژه ها:

شاهنامه فردوسی ، دیوان متنبی ، حماسه ، نبرد ، ابزارآلات جنگی