ربط و نسبت وطن خاکی و وطن اصلی در اندیشه سعدی، حافظ و مولانا

بررسی جستار وطن دوستی و سنجش اندازه وابستگی و پیوستگی هر یک از شاعران زبان فارسی به زادگاه و دیارشان می تواند موضوع ده ها پژوهش ادبی و اجتماعی باشد. سعدی و حافظ، دو سخنور بزرگ پارسی، بارها در ابیاتی دل انگیز از موطن خود با شیفتگی و شور بسیار نام برده اند و اشتیاقشان را به شیراز نشان داده اند. مولانا هرچند به خاک توجه و اهتمامی ندارد، به گونه ای دیگر و با آفرینش آثار نفیس معنوی به زبان فارسی، دلبستگی اش را به خراسان آشکار کرده است. در این نوشتار برای نخستین بار در پژوهشی واکاوانه و سنجشی، میهن خواهی در اشعار سعدی و حافظ و دلبستگی ایشان به زادگاهشان شیراز بررسی می شود و در این باره با مولانا قیاس شده اند؛ سپس ربط و نسبت وطن خاکی و وطن اصلی (عرفانی) در اندیشه و شعر ایشان بررسی شده است. پی جویی ماجرای وطن خواهی در سرودهای این سه چامه سرای بزرگ زبان فارسی، بازخوانی قصه زندگانی ایشان در پیوند با وطن و استقصاء در مسئله وطن در دو جانب وطن خاکی و موطن عرفانی (نشیمن علوی) با روش واکاوی سنجشی، رسالت این پژوهش است که درصدد است با بررسی ژرفانگر به نگرشی تازه و برایندی دقیق برسد.

کلیدواژه ها:

وطن ، وطن خاکی ، شیراز ، خراسان ، وطن اصلی ، سعدی ، حافظ ، مولانا