تحلیل و بررسی مدیریت روابط بین الملل

قرارداد به منزله یک ماهیت اعتباری است که دارای هر دو بعد زمان و مکان است .زمان و مکان انعقاد قرارداد آثار متفاوتی را به دنبال دارد. بی شک زمان انعقاد عقد زمانی است که آخرین جزء عقد (قبول) تحقق می یابد. مکان انعقاد عقد نیز به بالتبع از روی زمان تشکیل عقد تعیین می شود در قراردادهای از راه دور از جمله در قراردادهای الکترونیکی که بدون حضور فیزیکی همزمان طرفین معامله ، تشکیل می شوند تشخیص زمان تلاقی ارادهها و یا به عبارتی زمان تبادل ایجاب و قبول ممکن است با مشکلاتی مواجه شود به گونه ای که بین ایجاب و قبول فاصله بیافتد. در حقوق مدنی ایران مفاد ماده ۱۹۱ ق.م »عقد محقق می شود به قصد انشاء به شرط مقرون بودن به چیزی که دلالت بر قصد کند« از بین نظریات چهارگانه زمان قطعیت قبول (اعلان قبول، ارسال قبول، وصول قبول و اطلاع از قبول) بیشتر با مفهوم وسیع اعلان قبول مطابقت دارد. اعتبار زمان قراردادهای الکترونیکی گرچه تابع قواعد عمومی حاکم بر قراردادها در حقوق مدنی و رویه های عرفی معمول می باشد، ولی با توجه به روشهای ارتباطی الکترونیکی و مقررات خاص قانون تجارت الکترونیک ، به صراحت اشارهای به زمان انعقاد قرارداد، نشده است . ولی با وجود این ، در قانون تجارت الکترونیکی ، اعتبار ارسال داده پیام منوط بر این است که این داده به یک سیستم اطلاعاتی خارج از کنترل اصل ساز یا قائم مقام وی وارد شود. و مکان تحقق ایجاب و قبول در قرارداد الکترونیکی را محل تجارت فرض نموده است .در این نوشتار سعی شده است از میان روشهای مختلف تعیین زمان تشکیل قرارداد (با اعمال نظریات چهارگانه در خصوص زمان قطعیت قبول) بهترین روش برای تعیین زمان و مکان تشکیل قراردادهای الکترونیکی که به واقع نیز نزدیک تر باشد، پیشنهاد و تبیین گردد. به این منظور، مطالعه تطبیقی در حقوق ایران، فرانسه و قانون نمونه آنسیترال صورت گرفته است .

کلیدواژه ها:

قراردادهای الکترونیک ، داده پیام ، عقد از راه دور ، ارسال و دریافت داده پیام