تحریک به مثابه دفاع مشروع از عرض و آبرو در قتل

یکی از قواعد فقهی معروف قاعده فراش می باشد که از حدیث نبوی معروف والولد للفراش و للعاهر الحجره گرفته شده است که به موجب آن چنانچه انتساب طفلی به پدر مورد شک و تردید قرار گیرد با شرایطی نسب آن طفل به پدر اثبات می گردد این قاعده در حقوق از این جهت که یکی از ادله اثبات نسبت قانونی طفل به حساب می آید و مطابق آن کودک متولد شده ملحق به شوهر میشود معروف به اماره فراش است و دو ماده ۱۱۵۸ و ۱۱۵۹ قانون مدنی ایران نیز مبتنی بر این قاعده بوده و ماده ۱۳۲۲ قانون مدنی نیزصراحتا آن را از امارات قانونی به حساب آورده است . قتل در فراش جایی است که شوهری همسر خود و مردی اجنبی را در حال ارتکاب زنا با یکدیگر مشاهده نموده و سپس مرتکب قتل ایشان گردد. برای این موضوع دو اثر ذکر نموده انداولا: شوهر در چنین صورتی بین خود و خدایش به خاطر قتل مرتکب گناهی نشده و در آخرت عذاب نمیشودثانیا اگر این امر را به نحو صحیح اثبات کند از قصاص و دیه معاف میشود در اهمیت این بحث باید متذکر شد که ماده ۳۰۲ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ نیز به تبعیت از قول مشهور فقهای امامیه قتل زوجه و زانی توسط شوهر را مستثنی از قصاص دانسته است . نظر صحیح آن است که قتل در فراش از باب دفاع و مهدورالدم نسبی بودن است ، لذا عمده شرایط ذکر شده که آن را مصداقی از اجرای حد می داند اعتباری نخواهد داشت . در این پژوهش با رویکرد تحلیلی - انتقادی به بررسی نظر مشهور فقها و نقد آن همچنین قتل در فراش در حقوق کیفری و فقهی به مثابه دفاع مشروع پرداخته شده است .

کلیدواژه ها:

قتل در فراش ، تحریک ، مهدورالدم ، دفاع مشروع