بررسی اندیشه های اجتماعی دکتر شریعتی

شریعتی در درجه اول روشنفکری دینی است که تمامی شواهد بر این امر گواهی می دهد. بنابراین به نظر ما طبقه بندی شریعتی در ذیل غیرروشنفکری دینی منتفی است . منتهی او نوعی از روشنفکری خاص است که توانست هم در اثر تفکر خود و هم بسترها و زمینه های اجتماعی - سیاسی به تکوین و ظهور خشن اجتماعی ملت ایران در سالهای پایانی سده بیستم میلادی کمک فراوانی کند. او یکی از موثرترین رهبران ایران در دوره انقلاب بود و بدرستی بنام معلم انقلاب مشهور شد.دوره زیست و حیات شریعتی ، زمانه ای بود که جنبش اجتماعی مردم ایران بتدریج از سالهای ۴۲ آغاز شد و ریشه هایش البته در قبل هم وجود داشت . شاید این جنبش اجتماعی نوعی از آزمون و تمرین هویت باشد. هویت دینی ملت ایران که در مواجهه تجدد در حالت یک انقلاب خشن و سریع شکل و شمایل یافت . هویتی که در مواجهه با افکار غرب مدرن قد علم کرد و مقاومت نمود. گفتمان روشنفکری در ایران همواره خود را در برابر »دیگری « تعریف کرده است . بنابراین یک رابطه مستقیم میان تفکر و روشنفکری علی شریعتی و هویت وجود دارد. شریعتی تکون روشن فکری خود را مدیون سه عرصه اسلام و منابع تفکر سیاسی -اجتماعی آن، علم جامعه شناسی (مذهب ) و تاریخ و زمانه خود (بستر تحولات اجتماعی ) است . او در این شرایط سه گانه رشد کرد. بنابراین تفکر شریعتی تفکری اجتماعی است که در غالب زبان خاصی تولید و باز تولید میشود.شریعتی از حیث مبانی اندیشه روشنفکری وام دار اسلام و بویژه شیعه بود، از حیث مدل و متد پردازش ر وامدار آشنایی با تفکر مدرن غرب بود. او البته از سوی سومی هم با یک منبع بسیار بزرگ و وسیع اجتماعی در ایران روبرو بود. او توانست با استفاده از اسلام، علم جامعه شناسی و زبان خاص خود، به بسیج سیاسی اسلام ایران و تکوین و پدیدآمدن جنبشی اجتماعی مردم ایران یعنی انقلاب اسلامی نقش بسیار موثری ایفا کند.

کلیدواژه ها:

شریعتی ، اسلام ، اندیشه های شریعتی ، تفکر اجتماعی ، انقلاب