نگاهی به تاثیر کهن الگوی »پیر فرزانه « در دو حکایت از کلیله ودمنه و مرزبان نامه بر فرهنگ عامه

پیرفرزانه « از اصطلاحات مهم و برجسته در نظریه کهن الگویی یونگ است . این کهن الگو، دارای اقسام مختلف و مصادیق بسیاری درادبیات جهان و ایران است . کهن الگوی »پیر فرزانه «معمولا در غالب راهنما، پیران خردمند که گاه با ماوراءالطبیعه نیز ارتباط دارند، نمود یافته است . یونگ ویژگی های آرامبخشی با چهره ای شگفت ، یاریگری ، خردمندی ، ارشاد کردن شاهان و پیش گو بودن و ماورایی بودن را برای این کهن الگو عنوان کرده است . آنچه از مطالعه در نظریه یونگ حا صل می شود، آن ا ست که راهنمایی و هدایت قهرمان دا ستان در موقعیت های خطیر و ح ساس از ویژگی های بارز »پیر فرزانه « محسوب می شود. در این پژوهش دو کتاب »کلیله ودمنه « و »مرزباننامه « را که بن مایه های تعلیمی فراوان دارند، برگزیده و سپس بن مایه تعلیمی ، فکری و کهن الگوی داستان را به روش تحلیلی -توصیفی مشخص و علاوه بر تطبیق کهن الگوی »پیر فرزانه « در دو کتاب، تاثیر کهن الگوهای داستانهای کهن با توجه به ظرفیت تعلیمی آن بر فرهنگ عامه مورد بررسی قرار گرفته است و طبق نتایج به دست آمده، بنابر پیش فرض ذهنی بشر، با کاربرد کهن الگوها در داستانهای تعلیمی ، بن مایه های تعلیمی و فکری به راحتی به مخاطب انتقال می یابد.

کلیدواژه ها:

پیر فرزانه ، کلیله ودمنه ، کهن الگوها ، مرزبان نامه .