واکاوی مولفه های سازگاری اجتماعی در نهج البلاغه و دلالت های تربیتی آن

هدف پژوهش حاضر واکاوی مولفه های سازگاری اجتماعی در نهج البلاغه و دلالت های تربیتی آن است . روش پژوهش توصیفی تحلیلی و استنتاجی می باشد. یافته های پژوهش نشان دادکه در پاسخ به سوال اول به جستجوی ابعاد سازگاری اجتماعی در نهج البلاغه پرداخته شد. ازمنظر نهج البلاغه ، همزیستی را در سه بستر جامعه ، خانوده و فضاهای آموزشی می توان تعریف کرد که هر کدام از این بسترها، خود در چند بعد قابل بررسی هستند. در این پژوهش تعداد هفت هدف تربیتی یادگیری برای باهم زیستن احصاء و مورد بررسی قرار گرفته اند که عبارتند از: کسب توانایی اعتبارسنجی ارزشها با معیار »عقل مبتنی بر شرع«، پرورش روحیه ی پذیرش سازگاری اجتماعی ، پرورش روحیه ی »حق خواهی و تعالی طلبی « به عنوان مقصد سازگاری اجتماعی ، پرورش سعه ی صدر و توانایی درک و پذیرش تفاوت ها، تحقق آزاداندیشی ، تحقق عدالت تربیتی و نهایتا کسب شایستگی حضور در جمع . اصول تربتی یادگیری برای باهم زیستن در پژوهش پیش رو شامل ۸ اصل است که عبارتند از: برقراری ارتباط موثر با دیگران، ارزشمند شمردن حرمت انسانی ، توجه به شئون فردی و اجتماعی ، توجه به تفکر آزادانه ، توجه به نظام معیار اسلامی ، احترام به عقاید و اندیشه های دیگران، تقدم همزیستی بر کشمکش و نهایتا توجه به نظریه ی اطلاق ارزشها. در مورد روش ها نیز عبارتند از: پرهیز از طرد اجتماعی دیگران، توصیه به خوشاخلاقی با دیگران، ۳. تاکید بر مشترکات و پرهیز از دامن زدن به تفاوتها،و نهایتا توصیه به همدلی و همدردی با دیگران. روش های تربیتی اصل ارزشمند شمردن حرمت انسانی عبارتنداز: پرهیز از غرور و تکبر، پرهیز از تمسخر دیگران. نتیج پژوهش نشان داد که برای نهادینه کردن سازگاری اجتماعی در جامعه باید از تعلیم و تربیت بهره گرفت .

کلیدواژه ها:

سازگاری اجتماعی ، نهج البلاغه ، تعلیم و تربیت