بررسی سیر منظر مدارس از دوره صفوی تا نوین

مدارس از دوره سنتی تا کنون دارای حیاط، فضای سبز و عناصر منظر مانند گیاهان، آب و...و نیز چشم انداز هایی به سمت این مناظر بودند. این موضوع بهمرور زمان و در دوره های مختلف،کمرنگ تر شده به گونه ای که ما امروزه شاهد حیاط های آسفالت شده فاقد پوشش گیاهی یا بعضا دارای پوشش گیاهیمحدود هستیم. دوره صفوی و سلجوقی دو دوره مهم در مدرسه سازی و در واقع نقطه ی عطفی برای مدارس ایران به حساب می آید. در دوره سنتی مدارسبه صورت درونگرا همراه با حیاط مرکزی هستند که در دوره ی قاجار تحت تاثیر فرهنگ غرب قرار می گیرند، حیاط مرکزی از بین می رود و الگوی مدارسبه صورت برونگرا و خطی تبدیل می شوند. در مدارس دوره صفوی مانند مدرسه ی چهارباغ اصفهان و مدرسه ی خان شیراز شاهد محور آب هستیم که اینموضوع در مدرسه چهارباغ با گذر نهر فرشادی از میان آن بیشتر به فضا رونق می دهد. در مدارس قاجار مانند مدرسه دارالفنون و مسجد مدرسه آقابزرگتبدیل به حوض کوچک شده است. در مدارس نوین جای خالی همین حوض کوچک نیز حس می شود. در مورد پوشش گیاهی نیز این روند وجود دارد بهصورتی که در مدرسه چهارباغ شاهد درختان چنار و نیز در مدرسه خان درختان نخل هستیم که در دوره ی نوین پوشش گیاهی در مدارس به صورت اندکحتی در بعضی مدارس تنها محدود به باغچه های اطراف حیاط است. در طی این تحقیق به بررسی و چگونگی منظر مدارس از دوره سنتی تاکنون می پردازیم.نمونه های موردی در این پژوهش: مدرسه چهارباغ، مدرسه ی خان، مدرسه آقابزرگ، مدرسه سپهسالار، مدرسه دارالفنون ،مدرسه مارکار و دبیرستان البرزاست.

کلیدواژه ها:

منظر مدارس ، سلجوقی ، صفوی ، قاجار ، نوین