تاریخچه روابط عمومی ، امور ارتباطات و رسانه در ایران

روابط عمومی برای نخستین بار در ایران در نوشته های شرکت نفت ایران و انگلیس استفاده شد. این شرکت پس از جنگ جهانی دوم به سبب رشد آگتهی های مردم، سقوط دیکتاتوری رضاشاه و تحریک نیروهای رقیب انگلیس ، اتحاد جماهیر شوروی سابق ایالات متحده آمریکا که برای چنگ انداختن بر منافع انگلیسی ها در ایران تلاش می کردند، از سوی افکار عمومی و مطبوعات کشور سخت تحت فشار قرار گرفته بود و لذا به تشکیلات و سازمان دفتر انتشارات و مطبوعات خود گسترش وسعت بیشتر بخشید. در دفتر انتشارات و مطبوعات این شرکت کارکنان خارجی ، ایرانی متخصص در امر روزنامه نگاری ، روابط عمومی و ارتباطات اجتماعی به کار مشغول بودند. این شرکت همچنین نخستین موسسه در ایران بود که نام دفتر انتشارات خود را به روابط عمومی تغییر داد. در اوایل دهه سی در محافل مطبوعاتی و تبلیغاتی ایران روابط عمومی یک اصطلاح آشنا بود و تولد خود را برای بوجود آوردن یک شغل پرتکاپو، حساس و مهم به عنوان بازوی ارتباطی - و تبلیغاتی مدیریت سازمانهای ایران آغاز کرد و بتدریج از همزاد مطبوعاتی و روزنامه نگاری خویش جدا شد. شغلی که در حال حاضر در ایران بیش از ۷۰ هزار نفر در زیر مجموعه آن به فعالیت مشغول هستند. پس از پیروزی انقلاب مدیرانی که مسئولیت اداره سازمانها را پذیرفته بودند باتوجه به عوامل گوناگون چندان توجهی به فعالیتهای روابط عمومی نکردند. برخی دفاتر روابط عمومی بعد از انقلاب تحت نام »روابط عمومی و ارشاد اسلامی « عموما با مسئولان جدید کارهای ارتباطی و روابط عمومی را پیش می بردند. بتدریج که کارها در موسسات و سازمانها به روال عادی بازگشت و جریان امور سیر طبیعی خود را در مدیریت ها آغاز کرد، کمبود فعالیتهای روابط عمومی به شدت احساس شد. در آغاز مسئولان مملکتی در ضمن سخنان خود بارها از فقدانتلاشهای موثر روابط عمومی شکوه کردند و در مناسبتهایی که پیش می آمد از کمبود فعالیتهای روابط عمومی و اطلاعرسانی سازمانها شکایت می کردند و مدیران و مسئولان روابط عمومی ها را به انجامفعالیتهای تبلیغاتی فرا می خوانند. این نظرات و اشارات و مشکلاتی که عملا پیش می آمد، دست اندر کاران را واداشت تا اقداماتی برای تجدید حیات و فعال کردن روابط عمومی ها انجام دهند.رشته روابط عمومی ، که پس از پیروزی انقلاب از فهرست آموزش عالی حذف شد بود در سال ۱۳۶۸ در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی که نام جدید همان دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی سابق بود بازگشت .دانشگاه آزاد اسلامی در سال ۱۳۶۶ و دانشگاه تهران نیز در سال ۱۳۷۶ رشته ارتباطات اجتماعی را برای نخستین بار تاسیس کردند. واحدهای روابط عمومی وزارتخانه ها و موسسات در مراکز استان نیز اقدام به تشکیل دورههای آموزشی روابط عمومی برای کارمندان خود کردند و سازمان امور اداری و استخدامی کشور آئین نامه کاری دفاتر روابط عمومی را تصویب کرد.

کلیدواژه ها:

روابط عمومی ، امور ارتباطات ، رسانه ، تشریفات.