اقدام پژوهی : چگونه توانستم دانش آموزانم را با راهبرد بازی به مختصات علاقمند کنم ؟

یکی از راهکارهای عملیاتی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش گسترش فرهنگ تفکر و پژوهش محوری و ایجاد شبکه های فعال پژوهشی در نظام تعلیم و تربیت است تا نظام آموزشی با تحولات جهانی در عرصه های علمی ، فنی ، فناوری و...همگام باشد.این راهکار نیازمند معلمانی خردمند، متدین ، خلاق و نوآوری است که روحیه ی کنجکاوی و پژوهشگری داشته باشند و از روشهای نوین در فرآیند یاددهی - یادگیری استقبال کنند تا بتوانند دانش آموزانی پژوهشگر تربیت نمایند. یکی از روشهایی که امروزه اکثر نظامهای آموزشی دنیا برآن متمرکز شدهاند، فرآیند اقدام پژوهی است که موجب پرورش حرفه ای معلم میشود. لذا در این پژوهش سعی شده است مشارکت وعلاقه دانش آموزان کلاس ششم در درس ریاضی با استفاده از فرآیند اقدام پژوهی مورد بررسی قرار گیرد که در ابتدا با همکاری گروه اقدام پژوهی به بررسی مسئله مورد نظر پرداخته و سپس سوالات پژوهشی در کلاس درس را تبیین نموده و پس از تشکیل جلسات متعدد گروه ا قدام پژوهی ، نقشه ی ذهنی محتوا تهیه گردید و پس از آن طرحی برای اجرای پژوهش مشارکتی درآموزش و یادگیری ریاضی مفهوم محور مختصات به دانش آموزان پیشنهاد شد.پس از بررسی طرح پیشنهادی و رفع اشکالات احتمالی ، آن را به اجرا گذاشته و درنهایت به ارزیابی وبازبینی فرآیند عمل پرداخته شد. در ارزیابی و نقد، اشکالات و ایرادات جزئی از سوی گروه اقدام پژوهی مطرح گردید که با توجه به برخی از ایرادات وارد شده و تحقق شایستگی های لازم طرح درس و اجرای آن مجددا پیاده سازی گردید. در پایان به نگارش گزارش روایتی از کلیه ی مراحل پرداخته شده که امید است چراغی باشد فرا راه معلمانی دلسوز، آنانی که شاید یکی از دغدغه هایشان، آموزش هرچه بهتر و جذاب تر ریاضی به دانش آموزان باشد.اقدام پژوهی یکی از شیوه هایی است که در آن معلمان تلاش می کنند صلاحیت های حرفه ای خود را در حین کار ( عمل ) بهبود بخشند و به بازسازی فکری و نوسازی خویش و دانش آموزان درفرایند یاددهی - یادگیری توجه جدی کنند. در پژوهش حاضر، با توجه به مشکلاتی که دانش آموزان در یادگیری مفهوم اشکال هندسی در مساحت مواجه بودند و بسیار دیده می شدکه این امر باعث اضطراب و ترس دانش آموزان شده و گاهی حتی درتعیین مختصات راس شکل های هندسی و نقاط بر روی جدول مختصات با چالش مواجهه اند، این معضل به عنوان موضوع کار اقدام پژوهی انتخاب شد. لذا تصمیم بر این گرفته شد تا به نحوی دانش آموزان را به مختصات علاقه مند کرده و شیوه ای بیابیم تا بتوانند در برخورد با این مسایل عملکرد بهتری از خود نشان دهند. برای این منظور از راه های مختلف به جمع آوری اطلاعات پرداخته و پس از بحث و تبادل نظر با اعضای گروه و معلم کلاس، تصمیم بر آن شد که تدریس اول به روش نمایشی ، پرسش و پاسخ و توضیحی و تفحص گروهی اجرا گردد. پس از نقد و برسی اعضای گروه درس پژوهی از تدریس اول، طرح درس دوم به روش بازی و مهارت دست ورزی و استفاده از فناوری های نوین آموزشی دوباره بازنویسی شد. در پایان هر دو تدریس از دانش آموزان آزمون عملکردی گرفته شد، که درصد های یادگیری گواه بر موفقیت تیم اقدام پژوهی بود.پژوهش حاضر از نوع اقدام پژوهی می باشد ویک پژوهش کیفی است . موضوع اقدام پژوهی مبحث آموزش و یادگیری مفهوم محور مختصات در کتاب ریاضی پایه ششم می باشد. این پژوهش باهدف افزایش یادگیری دانش آموزان در این موضوع اقدام پژوهی و توسعه حرفه ای افراد شرکت کننده در پژوهش صورت گرفته است . اقدام پژوهی دراین مبحث که پیش نیاز بحث های اساسی دیگر در کتاب ریاضی می باشد، توسط اعضای گروه اقدام پژوهی در پایه ششم انجام شده است . نتایج به دست آمده پس از انجام فرایند اقدام پژوهی نشان داد که انجام این فرایند باعث افزایش فعالیت دانش آموزان در کلاس درس و گاهی یادگیری را فرا تر از کلاس درس و حتی می توان آن را به محیطی خارج از آن آورده شود ودراجرای مجدد آگاهی دانش آموزان در مبحث آموزش و یادگیری مفهوم محور مختصات در کتاب ریاضی پایه ششم نسبت به اجرایشماره ۱ افزایش داشته است وهمچنین این فرایند منجر به توسعه دانش حرفه ای معلمان شرکت کننده در تیم اقدام پژوهی شده است.

کلیدواژه ها:

درس پژوهی ، تدریس مشارکتی ، اقدام پژوهی ، مختصات ، مهارت دست ورزی ، فناوری های نوین آموزشی