تحلیل خطر لرزه ای شهر های همجوار سامانه گسلی درونه به دو روش تعینی و احتمالاتی بر اساس نرخ لغزش

زلزله یکی از قوی ترین پدیده های طبیعی است که می تواند خسارات جانی و مالی قابل توجهی را به جوامع بشری تحمیل کند. با شناختن مناطق پرخطر، استفاده از مطالعات تخصصی تحلیل خطر زلزله و برنامه ریزی پیشگیرانه می توان خطرات زلزله را به طور قابل توجهی کاهش داد و از خطرات احتمالی ناشی از زمین لرزه پیش گیری کرد. در این پژوهش، خطر لرزه ای برای شهرهای هم جوار سامانه گسلی درونه در شمال شرق ایران موردبررسی قرار گرفت. سامانه گسلی مذکور درمجموع طولی بیش از ۷۰۰ کیلومتر دارد و نرخ لغزش آن حدود ۲.۵ میلیمتر در سال تخمین زده شده است. جهت تحلیل خطر زلزله شهر های اطراف این سامانه گسلی، کاتالوگ لرزه ای کاملی جهت تجزیه وتحلیل گردآوری شد و با توجه به پراکندگی واحد های بزرگای موجود در کاتالوگ، تمامی واحد ها یکسان سازی و به منظور ایجاد استقلال آماری رویداد ها از الگوریتم ریزنبرگ استفاده شد. برای گسلهایی که نرخ لغزش آنها مشخص بود از آن در تحلیل خطر احتمالاتی استفاده گردید. درنهایت با شناسایی منابع خطی و سطحی منطقه موردمطالعه و استفاده از روابط کاهندگی مناسب، نتایج تحلیل خطر لرزه ای شهر های کاشمر، بردسکن، تایباد، باخرز، تربت حیدریه، خلیل آباد، انابد و سلامی به دو روش احتمالاتی(PSHA) و تعینی(DSHA) ارائه شد. خروجی های تحلیل خطر لرزه ای احتمالاتی نشان داد بیشینه شتاب سطح زمین در زلزله با دوره بازگشت ۴۷۵ سال در برخی از شهرهای مورد مطالعه از مقادیر توصیه شده توسط استاندارد ۲۸۰۰ ایران بیشتر است. برای نمونه شهرهای انابد، خلیل آباد، بردسکن و کاشمر به ترتیب با بیشینه شتاب سطح زمین برابر با ۰.۴۶، ۰.۳۷، ۰.۳۵ و ۰.۳۴g شتاب بیشتری از مقادیر توصیه شده در استاندارد ۲۸۰۰( ۰.۳g در پهنه با خطر نسبی زیاد) دارند. بنابراین استفاده از تحلیل خطر ویژه ساختگاه برای این شهرها جهت جلوگیری از خسارت های احتمالی ضروری به نظر می رسد.

کلیدواژه ها:

تحلیل خطر لرزه ای ، تحلیل خطر احتمالاتی ، نرخ لغزش گسل ، تحلیل خطر قطعی ، سامانه گسلی درونه ، بیشینه شتاب سطحی زمین