ترکیب شیمیایی و هم افزایی سمیت برخی اسانس های گیاهی روی کنه تارتن دو لکه ای Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae)

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 46

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JESI-44-4_007

تاریخ نمایه سازی: 3 مهر 1403

چکیده مقاله:

: تمرکز گسترده بر استفاده از آفت­کش­ها در سراسر جهان، مقاومت جمعیت­ها در کوتاه مدت را به دنبال داشته است. نتیجه چنین شرایطی، افزایش تقاضا برای معرفی روش­های جایگزین انتخابی­تر، دوستدار محیط زیست، ایمن برای انسان و کم هزینه­ با قابلیت تاخیر در ایجاد مقاومت در جمعیت­های آفت بوده است. به رغم آنکه در سال­های اخیر فعالیت حشره­کشی اسانس­های گیاهی مورد توجه بوده است، اما بررسی­ها در خصوص هم­افزایی خواص زیستی اسانس­های گیاهی در کاربرد همزمان و ترکیبی محدود بوده است. از این رو، بررسی پیش­رو با هدف ۱) شناسایی ترکیبات موثر گونه­های گیاهی مورد Myrtus communis L. (Myrtaceae)، رازیانه Foeniculum vulgare Mill. (Apiaceae)، اکالیپتوس Eucalyptus globulus Labill. (Myrtaceae) و بنه Pistacia atlantica Desf. (Anacardiaceae) با استفاده از روش کروماتوگرافی گازی-طیف­سنجی جرمی در دو مرحله رشد رویشی و گل­دهی کامل، ۲) ارزیابی پایداری زیستی و ۳) سمیت تنفسی اسانس­ گونه­های گیاهی نام برده در کاربرد مستقل و دوتایی علیه مراحل تخم و بالغ کنه Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) انجام شد. بازده اسانس­گیری در مراحل رشد رویشی و گل­دهی کامل برای اکالیپتوس، مورد، رازیانه و بنه از ۶۹/۰ تا ۲۷/۱ درصد متغیر بود. در مجموع در اسانس بنه، اکالیپتوس، مورد و رازیانه، به ترتیب ۲۳، ۲۴، ۳۴ و ۱۷ ترکیب مختلف شناسایی شد. در مرحله گل­دهی کامل گیاهان رازیانه، مورد و اکالیپتوس بیشترین فراوانی به ترکیبات منوترپنی حاوی اکسیژن و در اسانس بنه به هیدروکربن­های منوترپنه اختصاص داشت. در بین اسانس­ گونه­های مورد بررسی بیشترین سمیت تنفسی روی مراحل بالغ و تخم به ترتیب به اسانس مورد (۹۵/۳ LC۵۰= میکرو لیتر بر لیتر هوا) و رازیانه (۹۱/۰ LC۵۰= میکرو لیتر بر لیتر هوا) اختصاص داشت. دامنه غلظت کشنده ۵۰ درصد برای استفاده ترکیبی از اسانس­ها روی مراحل تخم و بالغ به ترتیب از ۷۵/۰ تا ۲۳/۳ و ۷۸/۳ تا ۸۴/۶  میکرولیتر بر لیتر هوا متغیر بود. به استناد شاخص فاکتور هم­افزایی و کاهش دز مصرف، کاربرد ترکیبی اسانس اکالیپتوس- بنه در مقایسه با دیگر ترکیب­ها از بیشترین سمیت روی مراحل تخم و بالغ برخوردار بود. تلفات سمیت تنفسی باقی­مانده اسانس­های گیاهی مورد، اکالیپتوس، بنه و رازیانه در روز سوم بررسی­ها به ترتیب ۷۱، ۶۹، ۵۱ و ۶۱ درصد و در کمتر از ۹ روز به صفر رسید. چنین رهایش اولیه و سریعی می­تواند کاهش قابل توجه سمیت باقی مانده اسانس­های گیاهی را در پی داشته باشد. به نظر می­رسد اسانس­های گیاهی نام برده از پتانسیل مناسبی جهت کاربرد علیه کنه تار عنکبوتی در شرایط گلخانه برخوردار باشند.

کلیدواژه ها:

کنه تارتن دولکه ای ، ساختار شیمیایی اسانس ، کاربرد ترکیبی اسانس های ترکیبی ، سمیت تنفسی

نویسندگان

مریم ملک محمدی

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

فرهاد شریفی

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Abbott, W. S. (۱۹۲۵). A method of computing the effectiveness ...
  • Aboelhadid, S. M., Arafa, W. M., Abdel-Baki, A. A. S., ...
  • Ahmad, M., Denholm, I. & Bromilow, R. H. (۲۰۰۶). Delayed ...
  • Ahmadi, Z., Saber., M., Bagheri, M. & Mahdavinia, G. R. ...
  • Amizadeh, M., Hejazi, M. J. & Saryazdi, G. A. (۲۰۱۳). ...
  • Aouadi, G., Haouel, S., Soltani, A., Ben Abada, M., Boushih, ...
  • Aprotosoaie, A. C., Spac, A., Hancianu, M., Miron, A., Tanasescu, ...
  • Arena, J. S., Omarini, A. B., Zunino, M. P., Peschiutta, ...
  • Arena, J. S., Peschiutta, M. L., Calvimonte, H. & Zygadlo, ...
  • Armstrong, G., Bradbury, F. R., Standen, H. (۱۹۵۱). Penetration of ...
  • Bagheri, H., Abdul, B., Manap, M. Y. & Solati, Z. ...
  • Bakkali, F., Averbeck, S., Averbeck, D. & Idaomar, M. (۲۰۰۸). ...
  • Barua, A., Roy, S., Handique, G., Bora, F. R., Rahman, ...
  • Bazzali, O., Tomi, F., Casanova, J. & Bighelli, A. (۲۰۱۲). ...
  • Beatovic, D., Krstic- Milosevic, D., Trifunovic, S., Siljegovic, J., Glamocliji, ...
  • Bekhechi, C., Watheq Malti, C. E., Boussaïd, M., Achouri, I., ...
  • Benddine, H., Zaid, R., Babaali, D. & Daoudi-Hacini, S. (۲۰۲۳). ...
  • Beynaghi, S., Kheradmand, K., Asgari, S. & Garjan, A. S. ...
  • Borotova, P., Galovicova, L., Valkova, V., Duranova, H., Vukovic, N., ...
  • Boudraa, H., Kadri, N., Mouni, L. & Madani, K. (۲۰۲۱). ...
  • Bouyahya, A., El Omari, N., Elmenyiy, N., Guaouguaou, F. E., ...
  • Bouzabata, A., Cabral, C., Gonçalves, M. J., Cruz, M. T., ...
  • Bozhuyuk, A. U., Kordalí, S. & Kesdek, M. (۲۰۲۰). Toxicities ...
  • Cagatay, N. S., Menault, P., Riga, M., Vontas, J. & ...
  • Calmasur, O., Aslan, I. & Sahin, F. (۲۰۰۶). Insecticidal and ...
  • Chalchat, J. C., Michet, A. & Pasquier, B. S. (۱۹۹۸). ...
  • Chantraine, J. M., Laurent, D., Ballivian, C., Saavedra, G., Ibanez, ...
  • Choi, W. I., Lee, S. G., Park, H. M. & ...
  • Chou, T. C. (۲۰۱۰). Drug combination studies and their synergy ...
  • Conti, B., Canale, A., Bertoli, A., Gozzini, F. & Pistelli, ...
  • Danna, C., Malaspina, P., Cornara, L., Smeriglio, A., Trombetta, D., ...
  • Diaz-Maroto, M. C., Díaz-Maroto Hidalgo, I. J., Sánchez-Palomo, E. & ...
  • Diaz-Maroto, M. C., Perez-Coello, M. S., Esteban, J. & Sanz, ...
  • Djenane, D., Yanguela, J., Amrouche, T., Boubrit, S., Boussad, N. ...
  • Dobravalskyte, D., Venskutonis, P. R., Zebib, B., Merah, O. & ...
  • Duso, C., Malagnini, V., Pozzebon, A., Castagnoli, M., Liguori, M. ...
  • Ebadollahi, A., Sendi, J. J., Aliakbar, A. & Razmjou, J. ...
  • Ebadollahi, A., Ziaee, M. & Palla, F. (۲۰۲۰). Essential oils ...
  • Eldoksch, H. A., Ayad, A. & El-Sebae, A. K. H. ...
  • Enan, E. E. (۲۰۰۵). Molecular and pharmacological analysis of an ...
  • Faraone, N., Hillier, N. K., & Cutler, G. C. (۲۰۱۵). ...
  • Feng, R. & Isman, M. B. (۱۹۹۵). Selection for resistance ...
  • Feroz, A. (۲۰۲۰). Efficacy and cytotoxic potential of deltamethrin, essential ...
  • Foudil-Cherif, Y., Boutarene, N. & Yassaa, N. (۲۰۱۳). Chemical composition ...
  • Gama, U. S. N., Neto, A. C. A., Bruno, R. ...
  • Gnankine, O. & Bassole, I. (۲۰۱۷). Essential oils as an ...
  • Gotoh, T., Bruin, J., Sabelis, M. W. & Menken, S. ...
  • Hamada, D., Bekri, R., Medjahid, A., Kamaci, R., Belkhalfa, H., ...
  • Han, Y., Zhang, Y. C., Ye, W. N., Wang, S. ...
  • Hennia, A., Miguel, G. M., Brada, M., Nemmiche, S. & ...
  • Hummelbrunner, L. A. & Isman, M. B. (۲۰۰۱). Acute, sublethal, ...
  • Isman, M. B. (۲۰۲۰). Botanical insecticides in the twenty-first century-fulfilling ...
  • Jahani, R., Behzad, S., Saffariha, M., Tabrizi, N. T. & ...
  • Jalali Sendi J. & Ebadollahi, A. (۲۰۱۴). Biological activities of ...
  • Khammassi, M., Loupassaki, S., Tazarki, H., Mezni, F., Slama, A., ...
  • Khan, M. & Musharaf, S. (۲۰۱۴). Foeniculum vulgare Mill. A ...
  • Kheradmand, K., Beynaghi, S., Asgari, S. & Garjan, A. S. ...
  • Kholiva, S., Punetha, A., Cha uham, A., Venkatesha, K. T., ...
  • Kim, D. H., Kim, S. I., Chang, K. S. & ...
  • Kim, S. I., Roh, J. Y., Kim, D. H., Lee, ...
  • Kim, S., Yoon, J. & Tak, J. H. (۲۰۲۱). Synergistic ...
  • Koc, S., Oz, E., Cinbilgel, I., Aydin, L. & Cetin, ...
  • Lamiri, A., Lhaloui, S., Benjilali, B. & Berrada, M. (۲۰۰۱). ...
  • Langeveld, W. T., Veldhuizen, E. J. A. & Burt, S. ...
  • Lee, B. H., Annis, P. C., Tumaalii, F. & Choi, ...
  • Lee, S., Peterson, C. J. & Coats, J. R. (۲۰۰۲). ...
  • Lee, S., Tsao, R., Peterson, C. & Coats, J. R. ...
  • Lucia, A., Licastro, S., Zerba, E., Gonzalez, A. P. & ...
  • Magierowicz, K., Gorska-Drabik, E. & Golan, K. (۲۰۱۹). Effects of ...
  • Mahmoud, N. F., Badawy, M. E. I., Marei, Abd, El. ...
  • Mills, C., Cleary, B.V., Walsh, J. J. & Gilmer, J. ...
  • Mimica-Dukic, N., Bugarin, D., Grbovic, S., Miticculafic, D., Vukovic-Gacic, B., ...
  • Miresmailli, S., Bradbury, R., & Isman, M. B. (۲۰۰۶). Comparative ...
  • Moghaddam, M., Pirbalouti, A. G., Mehdizadeh, L. & Pirmoradi, M. ...
  • Moghrani, H. & Maachi, R. (۲۰۰۸). Valorization of Myrtus communis ...
  • Mohamadi, Y., Lograda, T., Ramdani, M., Figueredo, G. & Chalard, ...
  • Montoro, P., Tuberoso, C. I. G., Piacente, S., Perrone, A., ...
  • Norris, E. J., Johnson, J. B., Gross, A. D., Bartholomay, ...
  • Ouis, N., Hariri, A. & El Abed, D. (۲۰۱۴). Phytochemical ...
  • Ozcan, M. M. & Chalchat, J. C. (۲۰۱۰). Comparison of ...
  • Pavela, R. & Benelli, G. (۲۰۱۶). Essential oils as ecofriendly ...
  • Pavela, R. (۲۰۰۸). Insecticidal properties of several essential oils on ...
  • Pavela, R. (۲۰۱۵) Acute toxicity and synergistic and antagonistic effects ...
  • Plata-Rueda A., Zanuncio J. C., Serrao, J. E. & Martinez, ...
  • Pourya, M., Sadeghi, A., Ghobari, H., Taning, C. N. T. ...
  • Rahimmalek, M., Maghsoudi, H., Sabzalian, M. R. & Pirbalouti, G. ...
  • Rajendran, S. & Sriranjini, V. (۲۰۰۸). Plant products as fumigants ...
  • Rattan, R. S. (۲۰۱۰). Mechanism of action of insecticidal secondary ...
  • Reddy, S. G. E. & Dolma, S. K. (۲۰۱۸). Acaricidal ...
  • Rincon, R. A., Rodríguez, D. & Coy-Barrera, E. (۲۰۱۹). Botanicals ...
  • Robertson, J. L., Russel, R. M., Preisler, H. K. & ...
  • Roh, H. S., Lim, E. G., Kim, J. & Park, ...
  • Rozman, V., Kalinovic, I. & Korunic, Z. (۲۰۰۷). Toxicity of ...
  • Ruttanaphan, T., Pluempanupat, W., Aungsirisawat, C., Boonyarit, P., Le, G. ...
  • Sadeghi, A., Pourya, M. & Smagghe, G. (۲۰۱۶). Insecticidal activity ...
  • Santamaria, M. E., Arnaiz, A., Rosa-Diaz, I., González-Melendi, P., Romero-Hernandez, ...
  • Savikin-Fodulovic, K. P., Bulatovic, V. M., Menkovic, N. R. & ...
  • Sayed-Ahmad, B., Talou, T., Saad, Z., Hijazi, A. & Merah, ...
  • Sertkaya, E., Kaya, K. & Soylu, S. (۲۰۱۰). Acaricidal activities ...
  • Shang, X., Wang, Y., Zhou, X, Guo, X., Dong, S., ...
  • Shi, L., Shi, Y., Zhang, Y. & Liao, X. (۲۰۱۹). ...
  • Sun, Y. P. (۱۹۵۰). Toxicity index-an improved method of comparing ...
  • Susurluk, H. (۲۰۲۳). Potential use of essential oils from Origanum ...
  • Suwannayod, S., Sukontason, K. L., Pitasawat, B., Junkum, A., Limsopatham, ...
  • Tabet, V. G., Vieira, M. R., Martins, G. L. M., ...
  • Taiwo, O. W., Ofuya, T. I., Adebayo, R. A. & ...
  • Tak, J. H. & Isman, M. B. (۲۰۱۵). Enhanced cuticular ...
  • Tak, J. H. & Isman, M. B. (۲۰۱۶). Metabolism of ...
  • Tak, J. H. & Isman, M. B. (۲۰۱۷). Penetration-enhancement underlies ...
  • Telci, I., Demirtas, I. & Sahin, A. (۲۰۰۹). Variation in ...
  • Toncer, O., Karaman, S., Diraz, E. & Tansi, S. (۲۰۱۷). ...
  • Tong, F. & Bloomquist, J. R. (۲۰۱۳). Plant essential oils ...
  • Tong, F. & Coats, J. R. (۲۰۱۰). Effects of monoterpenoid ...
  • Topuz, E. & Erler, F. (۲۰۰۷). Bioefficacy of some essential ...
  • Toudert-Taleb, K., Hedjal-Chebheb, M., Hami, H., Debras, J. F. & ...
  • Veal, L. (۱۹۹۶). The potential effectiveness of essential oils as ...
  • Viuda-Martos, M., Mohamady, M. A., Fernández-Lopez, J., Abd ElRazik, K. ...
  • Wagner, H. & Ulrich-Merzenich, G. (۲۰۰۹). Synergy research: approaching a ...
  • Walle, M., Walle, B., Zerihun, L. & Makonnen, E. (۲۰۱۴). ...
  • Wang, D. C., Qiu, D. R., Shi, L. N, Pan, ...
  • Yaghoobi-Ershadi, M. R., Moosa-Kazemi, S. H., Zahraei-Ramazani, A. R., Jalai-Zand, ...
  • Zerkani, H., Amalich, S., Tagnaout, I., Bouharroud, R. & Zair, ...
  • نمایش کامل مراجع