بازنگری دیدگاه های فقهی پیرامون دیت مرد و زن

پیرامون دیت مرد و زن، سه دیدگاه فقهی ارائه شده است. یکی مساوات مطلق؛ دوم تنصیف مطلق و سوم، مساوات تا قدر یک سوم و تنصیف در بیش از یک سوم. میزان اعتبار دلایل هر دیدگاه بر مبنای احکام اصول فقهی، مساله این تحقیق است. پرسش این است که اعتبار دلایل مورد احتجاج دیدگاه های مشارالیه در زمینه تفاوت دیت مرد و زن، چه گونه است؟ اهمیت بهایی که شریعت برای نفس و اجزای آدمی مشروع نموده، به همان پیمانه یی است که حرمت جان و اجزای او در نظر شرع داراست؛ از این رو، قول به وجود فرق و عدم فرق بین دیت زن و مرد، قابل بحث است؛ چه موضوع به حقوق مرد و زن تعلق دارد؛ از سویی بازنگری مسائل خلافی در شناسایی نظر برحق، نقش قابل ملاحظه یی دارد؛ براین اساس، پژوهش در این زمینه ارزش مند می نماید. این پژوهش با روش تحلیلی-انتقادی و با استفاده از منابع کتاب خانه یی، در پی این بوده است تا دلایل مورد استمساک فقیهان درخصوص موضوع تحقیق را به نقد بگیرد و دیدگاه موجه را برجسته سازد. حاصل تحقیق نشان می دهد که دیدگاه معتقد به نصف بودن دیت نفس و جراحات زن ها نسبت به مردها به طور مطلق، موجه است؛ زیرا نص حکم دیت، عام مخصوص است و اجماع سکوتی بر نصف بودن دیت نفس زن، هرچند ظنی است، اما می تواند نص ظنی را خاص گرداند. تفاوت دیت مرد و زن بدان جهت است که زیان عاید به خانواده مجنی علیه به سبب جنایت بر زن و مرد یک سان نیست؛ زیرا مسوولیت های مرد و زن متفاوت است. ضمان جراحات بر دیت نفس قیاس می گردد؛ زیرا حکم اصلی مجمع علیه و معقول است.پیرامون دیت مرد و زن، سه دیدگاه فقهی ارائه شده است. یکی مساوات مطلق؛ دوم تنصیف مطلق و سوم، مساوات تا قدر یک سوم و تنصیف در بیش از یک سوم. میزان اعتبار دلایل هر دیدگاه بر مبنای احکام اصول فقهی، مساله این تحقیق است. پرسش این است که اعتبار دلایل مورد احتجاج دیدگاه های مشارالیه در زمینه تفاوت دیت مرد و زن، چه گونه است؟ اهمیت بهایی که شریعت برای نفس و اجزای آدمی مشروع نموده، به همان پیمانه یی است که حرمت جان و اجزای او در نظر شرع داراست؛ از این رو، قول به وجود فرق و عدم فرق بین دیت زن و مرد، قابل بحث است؛ چه موضوع به حقوق مرد و زن تعلق دارد؛ از سویی بازنگری مسائل خلافی در شناسایی نظر برحق، نقش قابل ملاحظه یی دارد؛ براین اساس، پژوهش در این زمینه ارزش مند می نماید. این پژوهش با روش تحلیلی-انتقادی و با استفاده از منابع کتاب خانه یی، در پی این بوده است تا دلایل مورد استمساک فقیهان درخصوص موضوع تحقیق را به نقد بگیرد و دیدگاه موجه را برجسته سازد. حاصل تحقیق نشان می دهد که دیدگاه معتقد به نصف بودن دیت نفس و جراحات زن ها نسبت به مردها به طور مطلق، موجه است؛ زیرا نص حکم دیت، عام مخصوص است و اجماع سکوتی بر نصف بودن دیت نفس زن، هرچند ظنی است، اما می تواند نص ظنی را خاص گرداند. تفاوت دیت مرد و زن بدان جهت است که زیان عاید به خانواده مجنی علیه به سبب جنایت بر زن و مرد یک سان نیست؛ زیرا مسوولیت های مرد و زن متفاوت است. ضمان جراحات بر دیت نفس قیاس می گردد؛ زیرا حکم اصلی مجمع علیه و معقول است.

کلیدواژه ها:

دیت ، ارش ، اجماع سکوتی ، تخصیص عام ، عموم نص ، فقیهان