تقابل عقل و عشق در شعر حیدری وجودی

حیدری وجودی، یکی از بزرگ ترین شاعران عارف معاصر افغانستان است؛ دیوان شعر او ارزش مندترین اثر عرفانی شمرده می­ شود، که در تمام قالب­ های شعری (به استثنای قالب معاصر) سروده شده­ و در حوزه عرفان جای گاه مهم و برجسته را احراز نموده است. یکی از مسائل بنیادی در عرفان، بحث تقابل عقل و عشق است؛ بنابراین، نیاز است که این موضوع مهم در شعر او موردبررسی قرار گیرد. هدف کلی این تحقیق دریافت پاسخ به این پرسش بوده است که: دیدگاه حیدری وجودی راجع به عقل و عشق چیست؟ این تحقیق براساس هدف، بنیادی، براساس داده های کیفی، و براساس روش، تحلیلی-انتقادی است. یافته ­های تحقیق نشان می دهند که: «تقابل عقل و عشق» در شعر وجودی واضح و روشن است. وی عقل را به دو دسته: جزئی و عقل ایمانی (عشق) دسته بندی نموده و به این باوراست که عقل جزوی توهم آور است، نمی ­تواند سر حق را بداند؛ ازاین رو، شناخت حقیقت جزء با عقل ایمانی (عشق) امکان پذیر نیست؛ هم چنان به این باوراست که با قیاس و استدلال درک حقیقت امکان­ پذیر نیست؛ زیرا سرچشمه استدلال عقل است و عقل متاثر از پیرامون خود می­ شود.حیدری وجودی، یکی از بزرگ ترین شاعران عارف معاصر افغانستان است؛ دیوان شعر او ارزش مندترین اثر عرفانی شمرده می­ شود، که در تمام قالب­ های شعری (به استثنای قالب معاصر) سروده شده­ و در حوزه عرفان جای گاه مهم و برجسته را احراز نموده است. یکی از مسائل بنیادی در عرفان، بحث تقابل عقل و عشق است؛ بنابراین، نیاز است که این موضوع مهم در شعر او موردبررسی قرار گیرد. هدف کلی این تحقیق دریافت پاسخ به این پرسش بوده است که: دیدگاه حیدری وجودی راجع به عقل و عشق چیست؟ این تحقیق براساس هدف، بنیادی، براساس داده های کیفی، و براساس روش، تحلیلی-انتقادی است. یافته ­های تحقیق نشان می دهند که: «تقابل عقل و عشق» در شعر وجودی واضح و روشن است. وی عقل را به دو دسته: جزئی و عقل ایمانی (عشق) دسته بندی نموده و به این باوراست که عقل جزوی توهم آور است، نمی ­تواند سر حق را بداند؛ ازاین رو، شناخت حقیقت جزء با عقل ایمانی (عشق) امکان پذیر نیست؛ هم چنان به این باوراست که با قیاس و استدلال درک حقیقت امکان­ پذیر نیست؛ زیرا سرچشمه استدلال عقل است و عقل متاثر از پیرامون خود می­ شود.

کلیدواژه ها:

حیدری وجودی ، عرفان و تصوف ، عشق ، عقل