ملاحظاتی درباره ی ماهیت گناه فریدون

به گناه فریدون، یکی از بزرگترین پادشاهان پیشدادی در مینوی خرد و روایت پهلوی در کنار جمشید و کیکاووس اشاره شده، هرچند نشانی از بزه او در شاهنامه دیده نمی شود. در این جستار پس از نقد دیدگاه های پیشین دراین باره، دو فرضیه درباره ی بزه فریدون مطرح شده است: یکی با توجه به اینکه، همتای ودایی ضحاک، ویشوروپه، اژدهای سه سر، سه پوزه و شش چشم، در مهابهارات، برهمنی عابد و دین پیشه است که با یک سرش پیوسته ودا می خواند و ایندرا از ترس اینکه مبادا جای او را بین خدایان بگیرد، او را می کشد و به پادافره این بزه، فرمانروایی آسمان را از دست می دهد و نیرویش کاستی می گیرد، تواند بود که بزه فریدون نیز با کشتن ضحاک در پیوند باشد؛ ضحاکی که در هیات مرداس عبادت پیشه و نیز نذر و نیاز او به درگاه اناهیتا و ایزد وای، هنوز نشانه های از برهمنی و دین مردیش در شاهنامه باقی مانده است. از دیگرسو، با توجه به این که بزه دیگر ایندرا، اغوای ایلیا/ اهلیا، زن برهمنی گئوتمه نام، است و به پادافره این گناه، ایندرا همه ی زیبایش را از دست می دهد و به دو ناسیتیه انتقال می یابد، بعید نیست گناه دیگر فریدون نیز، ربودن دو زن ضحاک برهمن بوده باشد؛ امری که در پی دگردیسی های بنیادین پسازرتشتی، باشگونه به تصویر کشیده شده است.

کلیدواژه ها:

گناه فریدون ، ایندرا ، تریته ، ویشوروپه ، ضحاک